Zaterdag opent de Biënnale van Venetië. Ik heb dit jaar waarschijnlijk geen gelegenheid het te bezoeken, maar de komende weken zal ik af en toe wat postjes maken over wat me interesseert en ik wat ik dus met spijt zal missen. Kentridge opent vandaag.
Topp & Dubio heeft het een tijdje rustig aan gedaan wegens andere werkzaamheden, maar opeens realiseerde zij zich dat het idee dat zij over zichzelf heeft moest worden aangepast: opeens voelde zij zich een mid-career kunstenaar. Wellicht tijd om eens een retrospectief te organiseren. Ze kreeg het idee om te infiltreren in een eerzaam kunstenaarsinitiatief en begon na te denken over een manier om dat gegeven in te vullen. Zij realiseerde zich dat weinig uit haar praktijk beklijft, anders dan in documentatie en in de herinnering. Een klassiek retrospectief zou volledig in strijd zijn met wat Topp & Dubio altijd gedaan hebben. Wat zou de tentoonstelling dan kunnen opleveren? Het werd een zoektocht waarin ongemerkt een geheel nieuw werk werd gevormd in een totaalinstallatie. De prachtige ruimtes van Club Solo, een ruimte in Breda met een eerbiedwaardige geschiedenis werd omgebouwd tot een even eerbiedwaardig kunstwerk dat met elementen uit het verleden een volkomen nieuw netwerk van betekenissen vormt dat bestaat uit door het hier en nu gevormde relaties. Tijd en plaats zijn altijd belangrijke elementen geweest in het werk van Topp & Dubio en in deze materialisatie van haar reflectie is dit een werk dat een bepaalde weemoed uitstraalt, maar ook uitkijkt naar de toekomst. Over de nabije toekomst, over en met The Brick Space in Glasgow later meer. Deze tentoonstelling is nog dit weekeinde en volgend weekeinde te zien en is zeer de moeite waard! Bij deze een indruk:
De tentoonstellingen bij Club solo gaan altijd vergezeld van een verwant werk of werk van een verwante kunstenaar. In dit geval is een bruikleen ter beschikking gesteld door de Tate in London van kunstenaar Daniël Spoerri. In onderstaande foto van de kunstenaar is die verwantschap al wel herkenbaar.
In het Palacio de Vélazquez, een gratis te bezoeken dependance van het Reina Sofía museum in het Retiro park in Madrid, vond tijdens de Madrileense kunstweek een tentoonstelling plaats van de Duitse Ulla von Brandenburg. Een multidisciplinair kunstenaar die in een scenografie in deze ruimte met video, objecten en installaties de verhouding tussen de kijker en het kunstwerk probeert te intensiveren. Haar verleden als decorontwerper en andere activiteiten in het theater zijn duidelijk in de opzet en de inhoud van de tentoonstelling. Het werk refereert opvallend aan Oscar Schlemmers Triadisches Ballet en aan de vormtaal van Bauhaus. Er worden drie video’s vertoond: Shadowplay – 2012, waarin een theaterstuk wordt opgevoerd waarvan we alleen de schaduwen zien. Het geluid daarvan is een lied dat de theatrale voorbereidingen, de interactie en het duel waarin het eindigt becommentarieert en zich schijnbaar steeds herhaalt. De tweede video is recenter: Maskiert, und vor allem – verschwiegen – 2022, waarin vaudeville acts met objecten worden opgevoerd door clownachtige figuren in kleding van modernistisch ontwerp. De derde is The Objects – 2009. Hierin voeren objecten een continue beweging uit. Deze video’s worden vertoond tussen door gekleurde doeken afgegrensde ruimtes waarin zich objecten bevinden. Die objecten zijn zoals alles bepaald door basale vormen: driehoek, cirkel rechthoek. De ruimtes zijn zo in de delen van het paleis geplaatst dat zich een route vormt waardoor het publiek zich beweegt wat zo als het ware wordt uitgenodigd samen deel uit te maken van het theater dat ook in de video’s wordt vertoond. Tegen een van de wanden ligt een figuur op de vloer, een pop die aan een oude man doet denken, het voegt een extra dramatisch element toe aan het geheel. Het is vervreemdend tussen al deze elementen te bewegen, de objecten zijn erg groot en de ruimtes worden toegankelijk door een als een gordijn opengeslagen doek. De kleuren van die doeken zijn bepaald door Von Goethe’s kleurenleer. Waar de vormen van de ruimtes aan de buitenkant aan minimalistische sculpturen doen denken lijken ze aan de binnenkant toch een mate van intimiteit op te roepen. Van buiten is daar iets van te bespeuren doordat de doeken niet tot de grond reiken, waardoor men als toeschouwer bezoekers en delen van de objecten kan zien. Het is een intrigerende, gelaagde presentatie die me nog wel wat bezig houdt!
In de Semana del Arte in Madrid vormt de ARCO wel het belangrijkste aandeel van het kunstaanbod. Ik was er op zaterdag 9 maart en dat was een bijzonder drukke dag. Een enorm internationaal publiek wandelde in hordes door de gangen van de grote kunstbeurs na eerst al een uur in de rij gewacht te hebben op toegang. Eenmaal binnen kon je in onafzienbare gangen zien wat in Spanje en in de Latijns Amerikaanse landen getoond wordt. Vooral die Latijns Amerikaanse landen in een apart afdeling hadden soms verrassende presentaties. De Spaanse galeries waren misschien wat voorspelbaar, met kleurig werk of met materieel expressieve kunst. Er waren een aantal grote internationale galeries met modern klassiek werk wat me soms verbaasde door nieuw werk te vertonen van bekende kunstenaars dat ik niet gezien had. Uit Nederland was alleen galerie Joey Ramone aanwezig met een sterke presentatie met o.a. werk van Maurice Meeuwisse. Verder zag ik werk van Navid Nuur en van Robbin Heyker. Bij deze een indruk:
De kranten hebben op ARCO altijd een eigen stand waarin ze werk van hun keuze laten zien. Vaak zijn dat solopresentaties, zoals deze bij El País: Foto’s van Miquel Barcélo aan het werk door Jean Marie del Moral. De fotograaf volgde de kunstenaar sinds 1985 en fotografeerde hem in diverse ateliersituaties.
Zoals elke ARCO die ik bezocht toonde deze ook een grote afdeling met kunstenaarsboeken, edities e.d.
Vandaag werden twee openingen georganiseerd in Den Haag die nieuwsgierig maken: Het onbewaakt moment bij Quartair en Soft Intimacies bij STROOM. Beiden werden naar verluid erg goed bezocht. De tentoonstelling bij Quartair bestaat uit werk van leden van Quartair en gasten. Bij Quartair hebben wat personele wisselingen plaats gevonden. Nieuwe aanwinst Marc Claeijs is meteen sterk aanwezig met divers werk. Wegens tijdgebrek zal ik verder niet uitweiden over individuele kunstenaars, maar laat het voldoende zijn dat het een afwisselende tentoonstelling is van een aantal interessante kunstenaars. Bij deze een indruk: