The Bay Area: Opening of the new SF MoMA

14 mei 2016

Bij toeval werd vandaag het nieuwe SF MoMA geopend, dat wil zeggen, de nieuwbouw die tegen het alweer oude gedeelte van Botta is aangezet. Dat museum van Botta had ik ook nog niet gezien, in de tijd dat ik er woonde was het museum voor moderne kunst van San Francisco ergens anders gelegen en was het wat mij betreft wat stoffig. Ik was ook erg nieuwsgierig naar het gebouw van Botta toen het geopend werd, maar ben in geen vijfendertig jaar in de VS geweest. Nu deze buitenkans zich voordeed ben ik met mijn perskaart naar de opening gegaan en heb voor de officiele opening rustig rond kunnen lopen. Ik vind het direct mooier en interessanter dan het NY MoMA en het samengaan van oud en nieuw is fantastisch gelukt in een druk bebouwd gedeelte van de stad. De collectie is ook breder dan ik had vermoed door mijn eerdere ervaringen, bij deze een indruk:

Nabij de persingang al direct indrukwekkend werk van Richard Serra

Onder een prachtige tekening van Sol Lewitt wacht het personeel op de crowd

Elsworth Kelly: Colours on a wall en Study for Ormesson beiden van 1950. In zijn tijd in Parijs bestudeerde Kelly stedelijke structuren en ook architecturale details als schoorstenen, viaducten en dergelijke

Robert Smithson: Island of broken concrete – 1969

Robert Smithson: Nonsite (Essen soil and mirrors) – 1969

Eva Hesse: Untitled or Not Yet – 1966

Robert Rauschenberg: White Painting (three panel) – 1951 Rauschenberg onderzocht de minimale vereisten om tot een schilderij te komen. John Cage noemde dit werk enthousiast “vliegvelden voor licht, schaduw en deeltjes” waarbij hij ze zag als ontvankelijke oppervlakken die reageren op de wereld er omheen. Hij zou hierdoor geinspireerd zijn tot zijn stuk 4’33” dat een jaar later in première ging

Clyfford Sill: PH 971 – 1957

Peter Voulkos: Tientos – 1957

Joseph Albers: untitled

Giorgio de Chirico: Les Contrariétés du penseur – 1915

Alexander Calder is goed vertegenwoordigd, zoals hier bij de hippe verticale groenvoorziening

en hier in zijn eigen ruimte

Fantastische presentatie!

Elsworth Kelly wordt gefeatured bij deze opening met ook recenter werk

Prachtige grote ramen in het trappenhuis geven uitzicht op de terassen

Elsworth Kelly: Spectrum I – 1953 en  Spectrum Colours Arranged by Chance – 1951-1953

Robert Ryman: Conduct – 1993

Richard Serra: 1-1-1-1 – 1969 – 1986

Buce Nauman: A Rose Has No Teeth – 1966 Een uitspraak van Wittgenstein. Origineel bedacht als een loden vlak dat aan een boom zou worden vastgemaakt waardoor het in de loop van de tijd in de boom zou verdwijnen.

Jasper Johns: Bridge – 1997

Robert Rauschenberg: Black Painting – 1952-1953 pendant van de witte schilderijen met hier meer nadruk op het oppervlak door onder de verf geplakte kranten

trap in de vide bij de overgang van het oude naar het nieuwe gebouw

Claudy Jongstra: Aarde – 2016

Het terras met cafetaria/restaurant van het museum op halve hoogte

Philip Guston: Nilit – 1977

Sol Lewitt met daarachter een grote Liechtenstein

William Kentridge: Drawing for II Sole 24 Ore (World Walking) – 2007

Michaël Borremans: The Hare – 2005

Doris Salcedo: Untitled – 1998

Raoul de Keijzer: Ice Birds – 2007

Mark Grotjahn: Pink and Yellow Face 808 – 2009

George Condo: Dancing Figures – 2015

Een gigantische balustrade op de bovenste verdieping,

en een monumentale hal als overgang naar het oude gebouw

Van buiten ziet het er zo uit

met aan de straatkant een smalle gevel

Aan de voorkant, uitkijkend op een plein het oude gebouw van Botta met daarachter de stralende nieuwbouw

Dan nog even naar de Yerba Buena Centre om een politieke tentoonstelling te zien

met o.a. werk van artiestencollectief Culture Strike: goedkoop, gemakkelijk en effectief

En een mooie installatie van Jorge Oteiro-Pallos: Old United Sates Mint – 2016 Dit in het kader van Slow Dialogues, Time Space and Scale van het uit Nederland afkomstige Slow Research Lab

Deze architecturale vormen zijn gegoten van materiaal dat zich in meer dan een eeuw heeft vastgezet op de schoorstenen van de SF-Mint, een overblijfsel van de California Gold Rush

Buiten voor het Jewish Contemporary Museum werken Latino’s aan een grote muurschildering

En in dat museum is een tentoonstelling over een van mijn helden: concertpromotor Bill Graham, die aan het roer stond van meer dan één groot event in de roerige jaren zestig. Dit is een heel vroege concertaffiche

Live at Fillmore East van de Allman Brothers Band is een van mijn meest favoriete rockplaten. Dit is de gitaar die Duane Allman, de snel na het concert verongelukte briljante gitarist van de band, bespeelde op die plaat. Filmore East was de oostkusttak van Fillmore West in San Francisco, een beroemde Ballroom waar veel Westcoastgroepen optraden. Beiden werden gerund door Bill Graham wiens herkenbare stem op veel concertopnamen te horen is in aankondigingen en en pogingen tot crowd-control.

De musea zijn dicht, maar na 17.00 u kan ik nog naar het Guggenheimfiliaal dat recent geopend is naast het nieuwe museum:

De handelaren voor de tempel als het ware die ook een graantje willen mee pikken: werk van Jasper Johns, Cy Twombly

en een groot werk van Bruce Nauman

Waarvan ook een weggevertje op papier te krijgen is.

Thuis gekomen klopt de politiek weer aan!

SF MoMA

Yerba Buena Centre of the Arts

The Contemporary Jewish Museum

The Bay Area: The Oakland Museum

13 mei 2016

Oakland is een stad aan de baai aan de overkant van San Francisco. CCAC was daar gevestigd en ik vond daar met twee room-mates ook een appartement om te wonen op loopafstand van het instituut. Dit was in het noorden van de stad. Het raam keek uit op Lake Merrit, een meer in het centrum dat veel mensen trok in het weekeinde en veel werd gebruikt voor sociale gebeurtenissen, potlucks ed. Er werd ook driftig gejogd, iets wat ik als Hollandse jongen nog helemaal niet geneigd was om te doen Als je daar wandelde kwam je altijd wel pelikanen tegen die er woonden. Centraal in het uitzicht stond een grote palmboom die al snel het beeldmerk werd van Alcatraz, zoals we het appartement noemden: “trapped in paradise” was het idee.
De stad was voor 90 % zwart en had een grote Chinese gemeenschap die op vrij spectaculaire wijze nieuwjaar vierde als die dag aanbrak. Er waren de nodige sociale problemen zoals in elke grote stad, maar ondanks waarschuwingen me niet in bepaalde gedeelten downtown te begeven heb ik daar nooit problemen gehad. Ik hoorde regelmatig over ruige bluestenten maar ben daar toch nooit geweest. Wel bezocht ik jazzconcerten, Pharaoh Sanders kwam o.a. uit Oakland. Ik was geschokt te horen dat hij bij een optreden van het podium was gehaald, omdat de mensen die er zaten te eten het zo onrustig vonden. Een van de concerten waar ik ook geweest ben was het nieuwjaarsconcert van de Grateful Dead, als verklaarde Deadhead kon ik dat jaarlijkse hoogtepunt niet ongemerkt voorbij laten gaan: het leek niet werkelijk op een pranksterparty, maar er liepen wel hippies met bedruppelde suikerklontjes door het publiek waar je gratis van mocht genieten. De reacties van het publiek waren voorspelbaar, het in de lange gitaarsolo’s en oplopende dynamiek van de band mee gaan was danig geformaliseerd en in dat opzicht viel het wel tegen. De band was echter fantastisch.
Op de huidige reis logeerde ik bij vrienden in Oakland en liep dus vaak door de stad op weg naar San Francisco of andere plekken. Mijn oude appartement was verdwenen, er staat nu een ziekenhuis. Jammer, want ik had wel willen zien hoe die palm er nu bij stond. Mijn indruk was dat het er welvarender is dan in de rafelige sfeer waarin ik er woonde. Net als overal waren er grote tegenstellingen, mijn gastvrouw reed me rond en ik zag tentenkampen onder viaducten en tijdens wandelingen lagen of liepen overal zwervers. Het had me nogal gedeprimeerd aan de oostkust, maar in California had ik het niet zo verwacht. De dagelijkse verschijning van Trump cs in de media is dan gek makend. Het is de aanloop naar de verkiezingen en de enorme tegenstellingen zijn overal aanwezig evenals de uitzichtloze situatie van de Amerikaanse burgers waar je overal tegenaan loopt.
Ik was nieuwsgierig naar het Oakland Museum, in mijn herinnering was het een centrum van Westkust kunst in een mooi gebouw. Dat blijkt ook zo te zijn zoals u hier kunt zien:

Dit werk van Ruth Asawa is al direct bij de ingang te zien. Asawa was een bekende naam aan Black Mountain College, haar werk is overal in de VS te vinden .

Het museum ligt tegen een helling waardoor een aantal terrassen ontstaan. Op die terrassen zijn veel sculpturen geplaatst van Amerikaanse kunstenaars zoals “Mesa” (tafel) van Dennis Leon

Die terrassen geven het museum een mooie groene sfeer

waarin de sculpturen mooi gedijen, zoals Two Red Lines II van George Rickey

In het museum komt liberaal California weer te voorschijn: er is een tentoonstelling over marihuana, omdat er gestemd gaat worden over legalisering.

Deze oude affiches zijn prachtig in dat perspectief

de fantasie slaat volledig op hol bij de zedenmeesters

De collectie binnen begint met Amerikaanse landschapsschilders uit de 19e eeuw. Ik was daar in de tachtiger jaren al enorm van onder de indruk. Julian Rix: Twilight scene with stream and redwood trees

Een bijzonder mooie collectie foto’s is te zien waaronder een aantal werken van Dorothea Lange: Manzanar relocation centre – 1942

Dit meer hedendaagse werk is van Barry McGee

Judy Chicago, feministisch kunstenaar bekend van een grote opgemaakte tafel maakte in 1974 al dit Rejection Quartet

Een vroege mooie Rothko uit 1947

En wat werk van Peter Voulkos, van BMC-faam. Voulkos benaderde de klei als een expressionistische schilder i.p.v als een ambachtsman. Functionaliteit was ver te zoeken.

In een video kan je mooi zien hoe hij te werk gaat

Verrassend en aansprekend was een filmprogramma met werk van Chris Burden, de man die zichzelf in de schouder schoot bwv performance. De bewuste film werd ook getoond, alhoewel het moment suprême er niet op staat.

Andere films laten wel veel zien, zoals deze, Bed Piece uit 1972

Door een lokaal museum moet ook iets gedaan worden aan lokale geschiedenis, een erg informatieve grote afdeling waarin de sixties weer niet mogen ontbreken

Ik houd echt een zwak voor deze affiches, dit is een vrij vroeg exemplaar

Terug buiten, op een terras – Hommage to Charlie Parker van Mark di Suvero

Een bord uit de dertiger jaren van het werkprogramma voor kunstenaars, waarbinnen bijvoorbeeld ook de muurschilderingen voor de Coit Tower in San Francisco zijn uitgevoerd.

En op weg naar huis is te merken dat de verkiezingen naderen!

Oakland Museum of California