14 mei 2016
Bij toeval werd vandaag het nieuwe SF MoMA geopend, dat wil zeggen, de nieuwbouw die tegen het alweer oude gedeelte van Botta is aangezet. Dat museum van Botta had ik ook nog niet gezien, in de tijd dat ik er woonde was het museum voor moderne kunst van San Francisco ergens anders gelegen en was het wat mij betreft wat stoffig. Ik was ook erg nieuwsgierig naar het gebouw van Botta toen het geopend werd, maar ben in geen vijfendertig jaar in de VS geweest. Nu deze buitenkans zich voordeed ben ik met mijn perskaart naar de opening gegaan en heb voor de officiele opening rustig rond kunnen lopen. Ik vind het direct mooier en interessanter dan het NY MoMA en het samengaan van oud en nieuw is fantastisch gelukt in een druk bebouwd gedeelte van de stad. De collectie is ook breder dan ik had vermoed door mijn eerdere ervaringen, bij deze een indruk:
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070097.jpg?w=630)
Nabij de persingang al direct indrukwekkend werk van Richard Serra
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070098.jpg?w=630)
Onder een prachtige tekening van Sol Lewitt wacht het personeel op de crowd
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070099.jpg?w=630)
Elsworth Kelly: Colours on a wall en Study for Ormesson beiden van 1950. In zijn tijd in Parijs bestudeerde Kelly stedelijke structuren en ook architecturale details als schoorstenen, viaducten en dergelijke
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070101.jpg?w=630)
Robert Smithson: Island of broken concrete – 1969
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070103.jpg?w=630)
Robert Smithson: Nonsite (Essen soil and mirrors) – 1969
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070105.jpg?w=630)
Eva Hesse: Untitled or Not Yet – 1966
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070107.jpg?w=630)
Robert Rauschenberg: White Painting (three panel) – 1951 Rauschenberg onderzocht de minimale vereisten om tot een schilderij te komen. John Cage noemde dit werk enthousiast “vliegvelden voor licht, schaduw en deeltjes” waarbij hij ze zag als ontvankelijke oppervlakken die reageren op de wereld er omheen. Hij zou hierdoor geinspireerd zijn tot zijn stuk 4’33” dat een jaar later in première ging
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070109.jpg?w=630)
Clyfford Sill: PH 971 – 1957
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070113.jpg?w=630)
Peter Voulkos: Tientos – 1957
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070115.jpg?w=630)
Joseph Albers: untitled
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070117.jpg?w=630)
Giorgio de Chirico: Les Contrariétés du penseur – 1915
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070122.jpg?w=630)
Alexander Calder is goed vertegenwoordigd, zoals hier bij de hippe verticale groenvoorziening
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070124.jpg?w=630)
en hier in zijn eigen ruimte
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070125.jpg?w=630)
Fantastische presentatie!
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070127.jpg?w=630)
Elsworth Kelly wordt gefeatured bij deze opening met ook recenter werk
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070128.jpg?w=630)
Prachtige grote ramen in het trappenhuis geven uitzicht op de terassen
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070129.jpg?w=630)
Elsworth Kelly: Spectrum I – 1953 en Spectrum Colours Arranged by Chance – 1951-1953
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070132.jpg?w=630)
Robert Ryman: Conduct – 1993
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070134.jpg?w=630)
Richard Serra: 1-1-1-1 – 1969 – 1986
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070137.jpg?w=630)
Buce Nauman: A Rose Has No Teeth – 1966 Een uitspraak van Wittgenstein. Origineel bedacht als een loden vlak dat aan een boom zou worden vastgemaakt waardoor het in de loop van de tijd in de boom zou verdwijnen.
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070139.jpg?w=630)
Jasper Johns: Bridge – 1997
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070141.jpg?w=630)
Robert Rauschenberg: Black Painting – 1952-1953 pendant van de witte schilderijen met hier meer nadruk op het oppervlak door onder de verf geplakte kranten
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070147.jpg?w=630)
trap in de vide bij de overgang van het oude naar het nieuwe gebouw
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070148.jpg?w=630)
Claudy Jongstra: Aarde – 2016
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070151.jpg?w=630)
Het terras met cafetaria/restaurant van het museum op halve hoogte
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070152.jpg?w=630)
Philip Guston: Nilit – 1977
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070154.jpg?w=630)
Sol Lewitt met daarachter een grote Liechtenstein
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070156.jpg?w=630)
William Kentridge: Drawing for II Sole 24 Ore (World Walking) – 2007
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070158.jpg?w=630)
Michaël Borremans: The Hare – 2005
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070160.jpg?w=630)
Doris Salcedo: Untitled – 1998
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070162.jpg?w=630)
Raoul de Keijzer: Ice Birds – 2007
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070164.jpg?w=630)
Mark Grotjahn: Pink and Yellow Face 808 – 2009
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070166.jpg?w=630)
George Condo: Dancing Figures – 2015
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070168.jpg?w=630)
Een gigantische balustrade op de bovenste verdieping,
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070170.jpg?w=630)
en een monumentale hal als overgang naar het oude gebouw
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070172.jpg?w=630)
Van buiten ziet het er zo uit
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070174.jpg?w=630)
met aan de straatkant een smalle gevel
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070175.jpg?w=630)
Aan de voorkant, uitkijkend op een plein het oude gebouw van Botta met daarachter de stralende nieuwbouw
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070177.jpg?w=630)
Dan nog even naar de Yerba Buena Centre om een politieke tentoonstelling te zien
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070178.jpg?w=630)
met o.a. werk van artiestencollectief Culture Strike: goedkoop, gemakkelijk en effectief
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070183.jpg?w=630)
En een mooie installatie van Jorge Oteiro-Pallos: Old United Sates Mint – 2016 Dit in het kader van Slow Dialogues, Time Space and Scale van het uit Nederland afkomstige Slow Research Lab
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070184.jpg?w=630)
Deze architecturale vormen zijn gegoten van materiaal dat zich in meer dan een eeuw heeft vastgezet op de schoorstenen van de SF-Mint, een overblijfsel van de California Gold Rush
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070188.jpg?w=630)
Buiten voor het Jewish Contemporary Museum werken Latino’s aan een grote muurschildering
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070189.jpg?w=630)
En in dat museum is een tentoonstelling over een van mijn helden: concertpromotor Bill Graham, die aan het roer stond van meer dan één groot event in de roerige jaren zestig. Dit is een heel vroege concertaffiche
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070190.jpg?w=630)
Live at Fillmore East van de Allman Brothers Band is een van mijn meest favoriete rockplaten. Dit is de gitaar die Duane Allman, de snel na het concert verongelukte briljante gitarist van de band, bespeelde op die plaat. Filmore East was de oostkusttak van Fillmore West in San Francisco, een beroemde Ballroom waar veel Westcoastgroepen optraden. Beiden werden gerund door Bill Graham wiens herkenbare stem op veel concertopnamen te horen is in aankondigingen en en pogingen tot crowd-control.
De musea zijn dicht, maar na 17.00 u kan ik nog naar het Guggenheimfiliaal dat recent geopend is naast het nieuwe museum:
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/naamloos.jpg?w=630)
De handelaren voor de tempel als het ware die ook een graantje willen mee pikken: werk van Jasper Johns, Cy Twombly
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/naamloos-2.jpg?w=630)
en een groot werk van Bruce Nauman
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/naamloos-3.jpg?w=630)
Waarvan ook een weggevertje op papier te krijgen is.
![](https://chmkoome.wordpress.com/wp-content/uploads/2017/11/p1070191.jpg?w=630)
Thuis gekomen klopt de politiek weer aan!