11 juli 2022
Een interessante tentoonstelling voor de liefhebbers van Richard Serra. Een terugblik op het begin van zijn carrière in Rome:
Animal habitats live and stuffed… Roma, La Salita, 1966
Tagarchief: Richard Serra
Black and White
Boijmans van Beuningen
10 september 2017
Gisteren was ik ook even in het museum in Rotterdam om de tekeningen van Richard Serra te zien. In de tijd van het installeren van Waxing Arcs kon je hem op de knieën prachtige monumentale tekeningen zien maken, met grote klonten oilstick in de vuist op papier werkte hij op zijn knieën op de vloer. Ik was daar erg van onder de indruk en dat veranderde niet als ik weer nieuw werk van de kunstenaar zag. Dit was dan ook een tentoonstelling waar ik naar uitgekeken heb en dat bleek niet onterecht. In vijf series laat Serra zien waaraan hij zijn faam te danken heeft. Een aantal grote monumentale tekeningen onder de naam “Rift-Series” zijn in een gang opgehangen waarbij elke tekening een eigen nis krijgt. Hierdoor zuigen de diepzwarte tekeningen je aandacht helemaal op, door het formaat en door de witte “scheuren” die in de duisternis zijn vrij gelaten.
De Rotterdam Horizontals en Rotterdam Verticals zijn variaties op horizontale en verticale lijnen waarbij ik direct aan de Hollandse landschappen en de Rotterdamse skyline denk, verleden en heden van de polder. Een associatie met Mondriaan ligt ook voor de hand. De series Composites en Rambles zijn onderzoeken naar hoe een vlak gevuld kan worden met diverse materialen als pigmentpoeder, etsinkt, stof etc. Dichtheid van het oppervlak en de aard van de diverse materialen en de rol die zij in dit gegeven spelen zijn belangrijk.
Rift drawing
Rift drawing
Rotterdam Horizontal drawing
Rotterdam Horizontal drawings
Rotterdam Vertical drawings
Ramble drawing
Composite drawings
In Boijmans staat ook een grote installatie van Sylvie Zijlmans en Hewald Jongenelis die geïnspireerd is door hun verhuizing naar Amsterdam Noord en door hun engagement met de daar spelende maatschappelijke onderwerpen. Samen met bewoners van de buurt hebben zij onderwerpen in kaart gebracht en performances uitgevoerd met archetypische figuren. Met het materiaal dat daarvan gemaakt is werd deze installatie nu in een van de grote bovenzalen van het museum gecreëerd. Ik was vooral onder de indruk van de effectieve manier waarop zij met rode en zwarte verf illustraties en tekst op de verschillende onderdelen van het geheel wisten te plaatsen. Ik was er te kort om inhoudelijk een mening te vormen, maar bij deze toch een indruk:
Overzicht installatie
Een hek is er omheen geplaatst, met daarop de maskers van de diverse archetypen gespietst
Zoals gezegd zijn de illustraties bijzonder effectief
En ook gewoon mooie tekeningen
Dit is de achterkant van een groot projectiescherm waarvoor een tribune staat vanwaar je videos van diverse performances kan zien
Dit is een foto in een van de gebouwtjes met een opname van een actie in A’dam Noord.
Een zijkant van een van de gebouwtjes waarin video, geluid en foto’s te zien zijn
Terzijde van het hek staat een bijzonder irritant ventje tegen het hek te schoppen wat best herrie geeft. Ook een archetype wellicht?
Dan was er ook nog een zaal met werk op papier van de mij onbekende Gunnel Wahlstrand uit Zweden. Het zijn minutieus met verschillende soorten inkt gemaakte tekeningen die gebaseerd zijn op foto’s uit haar jeugd, de enige verbinding die zij met haar vader heeft. Het zijn grote landschappen, portretten en interieurs die soms geheel en soms gedeeltelijk zijn weergegeven in een bijzonder knappe techniek. Prachtig werk, het doet denken aan het camerawerk van Sven Nyqvist in de zwart-wit films van Ingmar Bergman:
Opnieuw Château La Coste
27 juli 2017
Omdat vrienden van mij nieuwsgierig waren naar Château La Coste ben ik er nog een keer naar toe gegaan. We hadden nog niet alles gezien en die tentoonstelling van Tracy Emin, Surrounded by You, intrigeerde me wel. In een prachtige ruimte die in een aangepaste loods is haar werk te zien. Het is mooi dat daar nu ook solo’s van kunstenaars getoond gaan worden Bij deze nog een indruk van de verzameling en het werk van Emin.
De toegang van het werk van Andy Goldsworthy is op zich al monumentaal!
Ai Wei-Wei: Ruyi Path – 2017 Er worden constant nieuwe kunstwerken geïnstalleerd, zo ook deze van de Chinese kunstenaar die een pad met stenen uit de haven van Marseille gebruikte om een pad te leggen in de vormen van een oude Chinese scepter, de Ruyi.
Het is bijzonder functioneel als onderdeel van de tentoonstellingsroute en ligt prachtig in het landschap! Bovendien verbindt het de gele fallus van Frans West met het Oosterse House of Air van Lee Ufan
Bij het zien van het werk van Richard Serra kreeg ik het idee dat het een inversie leek van het werk dat hij in het Kröller Müller installeerde.
Toch een van miijn favorieten: Sean Scully: Wall of Light Cubed – 2007
Een paviljoen dat ik nog miste de eerste keer was dat van Tadao Ando: Four Cubes to Contemplate Our Environment – 2008-2011
met kubussen van blikjes, plastic flessen e.d. in glazen kubussen waarop CO2, Rubbish, Water en Futur staat. Bedoeld om te reflecteren op de staat waarin onze planeet zich bevindt.
Het paviljoen zelf is van een duistere schoonheid.
Paul Matisse: Contemplation Bell -2012 Het publiek mag de klok activerren, die klinkt dan dan 10 minuten tot een kwartier door en maakt indruk in dit landschap
Tom Shanon: Drop – 2009
Frank O. Gehry: Muziek paviljoen
Frank O. Gehry: Muziek paviljoen (vanaf tribune)
Dan de tentoonstelling “Surrounded by You” van Tracy Emin
Ik begrijp wel wat ze wil
Maar of ze het uit haar materialen weet te krijgen weet ik niet.
Er is een onvervuld verlangen te ontwaren
ook op klein formaat
Maar daar blijft het bij, en dat op zich intrigeert me wel.
Props, Films, Early Works
Vin-Art-Architecture
1 januari 2017
Op de plank lag nog een vergeten verslag van een bezoek dat ik aan Chateau La Coste bracht. Chateau La Coste is een wijndomein in de zuidelijke Luberon in Frankrijk waar een kunstverzameling te zien is. Op het domein zijn wandelpaden uitgezet waarlangs een internationale collectie werken is geïnstalleerd. Te midden van de wijnvelden is ook een “Centre d’Art” gebouwd dat ontworpen is door architect Tadao Ando. Het gebouw is prachtig geïntegreerd in het landschap evenals de gebouwen van Jean Nouvel die gebruikt worden voor de vinificatie van de diverse druivensoorten die op het domein gekweekt worden. In het Centre d’Art bevindt zich een restaurant op niveau. Mocht u het komende jaar in de buurt komen is het een echte aanrader!
Bij de toegangsweg in een van de vijvers dit werk van Hiroshi Sugimoto: Mathematical Model 012
en in een andere geleding van het gebouw Small Crinkly van Alexander Calder.
Dit is de grote toegangsweg tot het gebouw met een mooie grote vijver er langs
en hier is de ingang van het Centre d’Art. Het ligt tegen een helling gebouwd en aan de andere kant ligt er een enorme garage onder.
Zo ziet het complex er van enige afstand uit
Aan het begin van de prachtige wandeling van ongeveer 2 uur het werk van Larry Neufeld: Donegal – 2013
En iets verder op van Sean Scully: Wall of light cubed – 2007
Op afstand zien we dan het Pavillion de musique van Frank Gehry
Verder gaand tegen een heuvel: Psicopompos van Tunga (?)
en in een heuvel; een soort konijnehol van Andy Goldsworthy: Oak Room
Met prachtige licht- en geluidseffecten
In de werkelijk prachtige natuur opeens een werkje van Franz West met de toepasselijke titel Faux Pas
Uitzicht op de omgeving
Lee Ufan: House of air
Boven op de heuvel bevindt zich een kapel van Tadao Ando
met een kruis van Jean Michel othoniel: La grande croix rouge
Verderop langs de heuvel Michael Stipe: Foxes
En er tegen aan Self-portrait: cat inside a barrel van Tracy Emin
Dat zelfportret is wel bijzonder geplaceerd!
Langzamerhand weer terug lopend naar het centrum een bijzonder mooi onverwacht lyrisch werk van Liam Gillick: Multiplied resistance screened
De gekleurde panelen kunnen door de bezoekers tot een eigen compositie worden geschoven
Het geheel past dan ook wel heel fraai in het landschap
Er zijn kennelijk geen grenzen voor deze collectie: er is ook een werk van Richard Serra geïnstalleerd: AIX (Aix en Provence ligt niet ver hier vandaan)
Nog een mooi gezicht op het werk van Frank Gehry
Ook Serra liet zich echt inspireren in deze omgeving
Op de weg terug zie je goed het verband tussen de schilderijen van Sean Scully en dit onverwachte beeld
In de grote vijver langs de toegangsweg staat een heel mooie grote spin van Louise Bourgois
Above Below Betwixt Between, Every Which Way, Silence (For John Cage)
The Bay Area: Opening of the new SF MoMA
14 mei 2016
Bij toeval werd vandaag het nieuwe SF MoMA geopend, dat wil zeggen, de nieuwbouw die tegen het alweer oude gedeelte van Botta is aangezet. Dat museum van Botta had ik ook nog niet gezien, in de tijd dat ik er woonde was het museum voor moderne kunst van San Francisco ergens anders gelegen en was het wat mij betreft wat stoffig. Ik was ook erg nieuwsgierig naar het gebouw van Botta toen het geopend werd, maar ben in geen vijfendertig jaar in de VS geweest. Nu deze buitenkans zich voordeed ben ik met mijn perskaart naar de opening gegaan en heb voor de officiele opening rustig rond kunnen lopen. Ik vind het direct mooier en interessanter dan het NY MoMA en het samengaan van oud en nieuw is fantastisch gelukt in een druk bebouwd gedeelte van de stad. De collectie is ook breder dan ik had vermoed door mijn eerdere ervaringen, bij deze een indruk:
Nabij de persingang al direct indrukwekkend werk van Richard Serra
Onder een prachtige tekening van Sol Lewitt wacht het personeel op de crowd
Elsworth Kelly: Colours on a wall en Study for Ormesson beiden van 1950. In zijn tijd in Parijs bestudeerde Kelly stedelijke structuren en ook architecturale details als schoorstenen, viaducten en dergelijke
Robert Smithson: Island of broken concrete – 1969
Robert Smithson: Nonsite (Essen soil and mirrors) – 1969
Eva Hesse: Untitled or Not Yet – 1966
Robert Rauschenberg: White Painting (three panel) – 1951 Rauschenberg onderzocht de minimale vereisten om tot een schilderij te komen. John Cage noemde dit werk enthousiast “vliegvelden voor licht, schaduw en deeltjes” waarbij hij ze zag als ontvankelijke oppervlakken die reageren op de wereld er omheen. Hij zou hierdoor geinspireerd zijn tot zijn stuk 4’33” dat een jaar later in première ging
Clyfford Sill: PH 971 – 1957
Peter Voulkos: Tientos – 1957
Joseph Albers: untitled
Giorgio de Chirico: Les Contrariétés du penseur – 1915
Alexander Calder is goed vertegenwoordigd, zoals hier bij de hippe verticale groenvoorziening
en hier in zijn eigen ruimte
Fantastische presentatie!
Elsworth Kelly wordt gefeatured bij deze opening met ook recenter werk
Prachtige grote ramen in het trappenhuis geven uitzicht op de terassen
Elsworth Kelly: Spectrum I – 1953 en Spectrum Colours Arranged by Chance – 1951-1953
Robert Ryman: Conduct – 1993
Richard Serra: 1-1-1-1 – 1969 – 1986
Buce Nauman: A Rose Has No Teeth – 1966 Een uitspraak van Wittgenstein. Origineel bedacht als een loden vlak dat aan een boom zou worden vastgemaakt waardoor het in de loop van de tijd in de boom zou verdwijnen.
Jasper Johns: Bridge – 1997
Robert Rauschenberg: Black Painting – 1952-1953 pendant van de witte schilderijen met hier meer nadruk op het oppervlak door onder de verf geplakte kranten
trap in de vide bij de overgang van het oude naar het nieuwe gebouw
Claudy Jongstra: Aarde – 2016
Het terras met cafetaria/restaurant van het museum op halve hoogte
Philip Guston: Nilit – 1977
Sol Lewitt met daarachter een grote Liechtenstein
William Kentridge: Drawing for II Sole 24 Ore (World Walking) – 2007
Michaël Borremans: The Hare – 2005
Doris Salcedo: Untitled – 1998
Raoul de Keijzer: Ice Birds – 2007
Mark Grotjahn: Pink and Yellow Face 808 – 2009
George Condo: Dancing Figures – 2015
Een gigantische balustrade op de bovenste verdieping,
en een monumentale hal als overgang naar het oude gebouw
Van buiten ziet het er zo uit
met aan de straatkant een smalle gevel
Aan de voorkant, uitkijkend op een plein het oude gebouw van Botta met daarachter de stralende nieuwbouw
Dan nog even naar de Yerba Buena Centre om een politieke tentoonstelling te zien
met o.a. werk van artiestencollectief Culture Strike: goedkoop, gemakkelijk en effectief
En een mooie installatie van Jorge Oteiro-Pallos: Old United Sates Mint – 2016 Dit in het kader van Slow Dialogues, Time Space and Scale van het uit Nederland afkomstige Slow Research Lab
Deze architecturale vormen zijn gegoten van materiaal dat zich in meer dan een eeuw heeft vastgezet op de schoorstenen van de SF-Mint, een overblijfsel van de California Gold Rush
Buiten voor het Jewish Contemporary Museum werken Latino’s aan een grote muurschildering
En in dat museum is een tentoonstelling over een van mijn helden: concertpromotor Bill Graham, die aan het roer stond van meer dan één groot event in de roerige jaren zestig. Dit is een heel vroege concertaffiche
Live at Fillmore East van de Allman Brothers Band is een van mijn meest favoriete rockplaten. Dit is de gitaar die Duane Allman, de snel na het concert verongelukte briljante gitarist van de band, bespeelde op die plaat. Filmore East was de oostkusttak van Fillmore West in San Francisco, een beroemde Ballroom waar veel Westcoastgroepen optraden. Beiden werden gerund door Bill Graham wiens herkenbare stem op veel concertopnamen te horen is in aankondigingen en en pogingen tot crowd-control.
De musea zijn dicht, maar na 17.00 u kan ik nog naar het Guggenheimfiliaal dat recent geopend is naast het nieuwe museum:
De handelaren voor de tempel als het ware die ook een graantje willen mee pikken: werk van Jasper Johns, Cy Twombly
en een groot werk van Bruce Nauman
Waarvan ook een weggevertje op papier te krijgen is.
Thuis gekomen klopt de politiek weer aan!
Tilburg
9 oktober 2014
Vandaag deed ik een dagje Brabant en eerst was ik om klokslag 11.00 u in de Pont. Ik had niet veel verwachtingen, maar het bezoek bleek de moeite waard, vooral de foto’s en video’s van Willy Doherty raakten me door de terloopse suggestie van onraad en lichte paranoia die om het werk hangt. De middelen die hij daarvoor gebruikt zijn niet erg ingewikkeld, niet belicht en soms geflitst. Met een gevoel voor esthetiek en minimale middelen die hij optimaal weet te gebruiken weet hij genoemde onrust te bewerkstelligen bij de toeschouwer. Door de combinatie van herinneringen aan bijvoorbeeld “The Troubles” in N. Ierlanden en aan plaatsen van herinnering in de subtiel gedetailleerde foto’s of video’s kruipt langzaam het gevoel naar boven dat het “niet pluis is” om met Armando te spreken. Zijn werk was ook in Kassel te zien vorig jaar, maar verdronk in de hoeveelheid kunst daar en het overweldigende werk van William Kentridge daar vlak bij.
Willy Doherty: Een video met een nachtopname van een stadscentrum door vier bewakingscamera’s die je niet direct herkent als zodanig, op het eerste gezicht is het een opname van statief met een bepaalde esthetische waarde.
Een doorgaande opname van een autorit die steeds op dit soort roadblocks eindigt
Kogelgaten…
Als er tekst in de foto’s verschijnt vind ik het minder werken, het doet denken aan Britse landschapskunstenaars en wandelingen.
De Fensterbilder van Bazelitz uit het begin van de tachtiger jaren vond ik destijds fantastisch, maar waarom wist ik op dat moment niet echt.
Nu zag ik het echter direct: hier speelt ook de spanning tussen abstractie en figuratie een rol die ik zelf vaak zoek in mijn werk.
Robert Zandvliet kan wel tekenen blijkt in zijn presentatie hier
Mooi licht in zo’n gordijn
en je ziet de schilder denken
Maar als ik dan die schilderijen zie weet ik het niet meer.
Geef mij dan maar Richard Serra met zijn vette zwart-klonten
Mark Wallinger’s zelfportret, een 3-dimensionale I deed me denken aan een werk dat ik op het malieveld maakte ( https://chmkoome.wordpress.com/2013/02/23/malieveld-32/ )
Dit had ik ook nog niet gezien, glas en perspex, van Fiona Banner, functie en materiaal wringen.
En in de projectruimte nog het mooie project van Martin en Inge Riebeek met dit soort portretten van over de hele wereld. Apart werden er ook video-opnamen van getoond.
chmkoome's blog 