17 maart 2017
Jaap van den Ende is een schilder uit Delft die een hele ontwikkeling heeft door gemaakt. Hij praktiseert de schilderkunst al sinds de zestiger jaren en na een soort catharsis in die tijd heeft hij gestaag een enorme reputatie opgebouwd, niet in het minst door zich regelmatig te vernieuwen. Parts Project in Den Haag kreeg de kans een soort overzicht van zijn werk te presenteren met werk uit diverse collecties en greep die kans met veel enthousiasme aan. De tentoonstelling die nu te zien is laat een gedreven, gedisciplineerde schilder zien die in alle veranderingen uit ging van persoonlijke systemen die rigoureus volgehouden worden. Die steeds consistente houding verleent toch een soort herkenbaarheid aan het werk in de formele kant van het schilderij: steeds is een keuze gemaakt en strikt toegepast, zonder afwijking van het beginsel. Het resultaat fascineert me op een manier waar ik nog steeds niet de vinger achter kan krijgen. De stappen die gemaakt worden zijn goed herkenbaar: in het begin abstract, minimalistisch, onpersoonlijk en plat. Dan wordt steeds meer onzekerheid ingebouwd door de verfstreek herkenbaar te maken, met de vorm van de doeken en met combinaties van doeken te spelen, daarmee ruimte toe te laten en daarna ook figuratie te suggereren. In het latere werk zijn landschappen gecombineerd met vertalingen van de landschappen in meer abstracte beelden, weer volgens een volstrekt persoonlijk protocol. Ik vind het zelf verwarrend werk. Dat maakt de tentoonstelling zeer de moeite waard voor wie in schilderkunst is geïnteresseerd, bij deze een indruk: