23 november 2018
Vandaag was ik voor het eerst op de Rijksacademie om de open ateliers te zien. In verslagen van voorgaande edities werd mij duidelijk gemaakt dat de toekomst van de beeldende kunst in Nederland zich hier aan mij zou openbaren . Nou, als dat zo is dan wacht ons een vrij vlakke toekomst in galeries en musea, wat dat betreft zal er weinig veranderen.
De afgelopen twee jaar heb ik een aantal academies bezocht en werk van studenten gezien en makers gesproken. Daarnaast zie ik jaarlijks het eindexamen van de KABK in Den Haag. Eigenlijk zie ik in wat ik aan de rijksacademie bezocht een ruime selectie van getalenteerde kunstenaars waarmee een selectie van andere kunstopleidingen zich best zou kunnen meten. Alleen in Amsterdam zitten ze allemaal bij elkaar. Het is duidelijk dat de uitgebreide faciliteiten en de beurzen die de residents ter beschikking staan meer mogelijkheden geven om werk beter vorm te geven. Het netwerk dat de rijksacademie volgt en waarvan de studenten zich bewust zijn veroorzaakt een spanning en een ambitie die tot technisch hoogstaande presentaties leiden en ik neem aan dat discussies met gerenommeerde begeleiders tot meer inzicht zullen leiden in het eigen traject. Geen wonder dat galeries en verzamelaars als vliegen op de honing af komen. Het is een beetje het zelfde mechanisme dat de kunstbeurzen een tijdje verplicht maakte en galeriebezoek tot een frustrerend minimum terug brengt.
Maar laten we het hebben over wat zich dit keer af speelt op de Rijksacademie. Zoals gesuggereerd zag ik niet veel waar ik opgewonden van werd: veel technische perfectie, weinig rafels, documentair werk, abstractie, conceptueel, onderzoek, veel onderzoek en weinig uitspraken ten gevolge van dat onderzoek. (De Witte Raaf heeft overigens juist een editie over onderzoek in de kunsten uitgebracht en daarin worden ook wat harde noten gekraakt over het verschijnsel onderzoek binnen de beeldende kunst.)
Bij deze wat beelden van wat me raakte:

Marina Xenofontos, mooi werk met fijn materiaalgebruik en en wonderlijke geanimeerde video.

Remco Torenbosch: Wallstreet – 2018 Politiek en conceptueel werk met found footage van een hard-core conceptualist.

Mire Lee, genegenheid tot geanimeerde materialen. Dit wellustig draaiende object maakt duidelijk hoe dat bedoeld is.

Omar A. Chowdhury, mooi gebruik gemaakt van de ruimte in een onderzoekende installatie

Ceel Mogami de Haas met binnenstebuiten gekeerde zintuigen wat een beetje zuigend effect geeft in een mooie inversie.

Riet Wijnen: geabstraheerde polyphone conversaties in een fraaie 3-D vertaling

Deze video van Kévin Bray werd geprojecteerd op een scherm voor

deze verwante installatie waarvoor ook Bray verantwoordelijk is

Yashaswini Raghunandan met een video-installatie rond een maan eclips. Gebruik makend van experimentele technieken en oud filmmateriaal vertelt hij een verhaal rond het gebeuren tijdens dat evenement.

Astrid Nobel kennen we uit het Haagse. Zij laat zien waar ze mee bezig is: Noordzeestrandzand als materiaal

waarmee de zee wordt afgebeeld en ook wat context wordt gegeven

Erg geslaagde materiaalexperimenten. Dit werk op papier voor een open venster vond ik erg mooi.

Marit Westerhuis maakte een installatie met twee als een vogelspin naar elkaar tikkende mechanische handen, beiden naast een mineraal. Een wonderlijke, verontrustende conversatie.

Klaar voor het museum: een dame die als online-therapeut aanwijzingen geeft op rustige toon, terwijl ze zich zichtbaar verveeld in een soort woon/slaapkamer. Videoschermen op een installatie met een blok beton, gewichten uit het theater en nog wat onbegrijpelijke details

Omar Vega Macotella: The revolution that did’t happen, weer een werk van een kunstenaar wiens naam ik niet direct zag, vnl gefotografeerd vanwege de handeling op het Haagse malieveld. De man rechts zingt vol overgave de Internationale, waar hoor je dat nog!

Claire Butcher, mooie keramische beelden met daarbij wat terloopse geassembleerde gehelen

Dan Zhu. Dit vond ik als schilder wel mooi: als collage geschilderde beeldelementen die door kleurgebruik en ornamentiek wat ouderwets aandoen

Omar Imam: “Noram is a new species, half man half fish. They fight like men and forget like fish!” Een bijna latijns-Amerikaans beeld, man met vissekop in een ballenbad. ook hier een effectief materiaalgebruik.

Tyna Adebowale, een presentatie met schilderijen, euri en keramische borsten op de vloer

Die borsten hadden spleten waar door sommige bezoekers de munten in gedaan werden

Josse Pyl: Can’t hear my mind! – 2018 Een David Lynch achtig sculptuur van een luidsprekerbox die naar je grijpt

met mooie subtiele gipsen beelden op de muur gelegd

En tekst-achtige sculptuur hoog aan de wand

Esteban Cabeza de Baca, dit was een enorm levendige presentatie-installatie met fantastische schilderijen

zoals u hier kunt zien…

en archaïsche sculptuur, ook weer bijzonder effectief samengesteld in een post-apocalyptische techniek

En tot slot werk van Isabelle Andriessen met materiaalonderzoek dat wel degelijk tot beeldende uitspraken komt, # pantha rhei tagde ik op Instagram en zo is het in deze sculpturen.
ook bij Jegens &Tevens