De maatschappelijke ladder

22 november 2019

Vandaag werd de Ouborg-prijs 2019 uitgereikt aan Jeroen Eisenga, een videokunstenaar die recent met een grote tentoonstelling in de Elektriciteitsfabriek in Den Haag indruk maakte. Die tentoonstelling is helaas totaal langs me heen gegaan en zeker nu ik de catalogus gezien heb en de video’s die in het voormalige Gemeentemuseum getoond worden zag denk ik dat het een terechte kandidaat is voor die prijs. Van de video’s die nu vertoond worden, allen uit de negentiger jaren, kende ik alleen “40-44-PG” uit 1993 en verder heb ik natuurlijk de bijenfilm ooit gezien. De kunstenaar maakt het zich niet gemakkelijk en neemt risico’s in projecten die in een langdurig proces vervaardigd worden. De kijker zit er toch altijd met samen geknepen billen naar te kijken door een ongemak dat steeds op een andere manier terug komt. De tijd was nu beperkt, maar ik ga zeker nog een keer kijken naar de video’s.

Arno van Roosmalen, voorzitter van de prijs, merkte in zijn laudatio overigens terecht op dat er nog maar twee vrouwen deze prijs hebben gehad en dat de samenstelling van de commissie daar mede debet aan moet zijn geweest in de loop van de tijd: die commissies bestaan voornamelijk uit mannen. Hij stelde dus ter plekke voor de volgende Ouborg prijs zijn positie als voorzitter van de commissie ter beschikking aan een vrouw! Waarlijk een mooi gebaar (als dat formeel kan, want het moet ook de directeur van STROOM zijn).
Bij deze een kleine indruk van het gebeuren:

De kunstenaar met zijn gezin

En de prijswinnaar sprak zelf ook nog enige woorden

Zaaloverzicht van de direct naast elkaar getoonde vijf video’s

De maatschappelijke ladder

40-44-PG

Storyboard

Het belangrijkste moment van mijn leven – 1995

En de daarbij gebruikte camera…

K Museum

Rotterdam I

4 januari 2014

Art Rotterdam was snel afgelopen voor mij: na een ongelukkige val aan het einde van de dag was ik de rest van de week uitgeschakeld. Toen had ik echter al een en ander gezien en ik zal beginnen in opeenvolgende posts daar verslag van te doen. Bij de persuitnodiging van de beurs zat ook een uitnodiging voor de persopening van La La La Human Steps, 10.00 u, daar ging ik dus eerst naar toe. Tijdens een eenvoudige presentatie vertelde Sjarel Ex, de directeur van het museum, dat het de bedoeling was een collectiepresentatie te laten zien die uitgaat van de lijnen die het museum tot nu toe in haar collectieopbouw heeft gevolgd. Een belangrijk element in de collectie is het surrealistisch aandeel en daarvan uit gaande is gezocht naar werk dat slecht bekende of onverkende gebieden betreedt. Een werk dat als kenmerkend voor deze tentoonstelling wordt getoond is het gedicht “The Raven” van Edgar Allen Poe, dat gaat over verlies en herinnering. Een map met de tekst en litho’s van Manet ligt in een vitrine. Een ander literair werk dat als referentie wordt genoemd is de roman “La Condition Humaine” van André Malraux waarin de hoofdfiguren heen en weer geworpen worden tussen conflicterende emoties en gedachten, het lot van de mensheid en  ook van  kunstenaars zoals in deze tentoonstelling is te zien. Als experiment voegt de curator, Els Hoek, ook dans toe aan de tentoonstelling: vier choreografen werd gevraagd een choreografie te maken naar aanleiding van het tentoongestelde werk die tijdens de tentoonstelling zal worden uitgevoerd in een speciaal voor de gelegenheid in de zaal afgescheiden deel van de vloer dat centraal tussen de werken ligt. De choreografen zijn Eduard Locke van La La La  Human Steps, Ed Wubbe van het Scapino en Matthew Pawlicki en Peter Leung van The House of Makers. Hen werd gevraagd een duet te maken tussen een man en een vrouw waarin het wederzijds aantrekken en afstoten tot uiting komt. Tijdens de opening was een optreden van street-dancers Ques en Claerence Person te zien.
De tentoonstelling, die in de grote Bodonzalen is ingericht, is als geheel wat chaotisch. Er is veel video te zien en de verlichting staat op laag, wat niet ten goede komt aan de meer klassieke werken die ook getoond worden. Het geeft echter wel een gevoel van ongemak dat de thematiek van de tentoonstelling recht doet. Bij de voorstelling echter werkt het als in het theater: alle ogen op de voorstelling, waardoor een gevoel van intimiteit ontstaat. Of de betekenis van de werken in de tentoonstelling worden beïnvloed vraag ik me af, misschien dat bepaalde elementen in het werk worden versterkt zoals in het geval van de street-dancers het straatgevoel dat in bepaalde werken aanwezig is. Bij deze een indruk:

Explicatie van Sjarel Ex voor werk van Sylvie Zijlmans

Klassieker van Joost Conijn: Auto op dak – 1996

En zoef, daar gaat ie!

Ook niet mis – Paul Thek: Ganymedes – 1969 In een ander deel van het museum een tentoonstelling over Paul thek en zijn samenwerking met Franz Deckwitz

De vloer waarin dansvoorstellingen gegeven gaan worden in de tentoonstelling

en waar nu dus Claerence Person vs. Ques van HipHopHuis Rotterdam te zien was

Zaaloverzicht

Cindy Sherman

Eduard Manet: illustraties bij “The Raven”

Zaaloverzicht, links Peter Feiler: was noch fehlt – 2006, rechts Andro Wekua: Wait to wait – 2006

Peter Feiler: was noch fehlt – 2006

Curieus intirigerend werk, kon ik niet terug vinden

Gave video van Robin Rode

Paul Thek: Polderlandscape in pink – 1969

Vito Acconci: Blindfolded Catching Piece – 1970

Jeroen Eisenga: Lente – 2010-2011

Deze video kan ik niet thuisbrengen

Foto’s van Zwelethu Mthethwa, in zwart wit, redelijk verontrustend.

Zaaloverzicht met middeleeuws houtsnijwerk

Bas Jan Ader: Fall I – 1970

Cyprien Gaillard: Desnianski Raioon – 2007

Fantastische puinhoop van John Bock: Porzellan Isochizo Küchentot des neurodermitischen Brockenfals im Kaffeestrudel und das alles ganz teuer – 2001

Tekening Hans Bellmer

Siobhàn Hapaska: The Inquisitor – 1997 met daarachter een foto van Paul Kooijker

Museum Booijmans van Beuningen