20 april 2018
Op de tweede verdieping van de centrale bibliotheek van Den Haag is een tentoonstelling gemaakt over Haags verzet tijdens de tweede wereldoorlog. Ik had al eerder gehoord dat deze tentoonstelling werd vorm gegeven door Pim Voorneman, een kunstenaar die eerder werk maakte op de grens van kunst en design. Vandaag vond een officiële presentatie plaats van het geheel. In de toespraakjes kwam naar boven dat het Haags historisch archief in deze periode van herdenking iets wilde laten zien van de verzetshelden naar wie een aantal straten in Den Haag zijn vernoemd. In een tentoonstelling die thematisch is opgebouwd naar onderwerpen als “De illegale pers”, “Hulp aan onderduikers” of “Het gewapend verzet” zijn een aantal antieke kasten te zien met soms half geopende deuren waarbinnen de verschillende papieren, foto’s of voorwerpen zijn opgesteld. Sommige van die papieren zijn aandoenlijk, zoals bijvoorbeeld de afscheidsbrief van verzetsstrijder Jan van Dongen aan zijn vrouw die hij schreef voordat hij geëxecuteerd werd.
Zelf was ik nieuwsgierig naar de manier waarop Voorneman het geheel in een vorm had gegoten. De antieke kasten pasten mooi als commentaar en verbeelding van de Nederlandse volksaard in die tijd en in de na-oorlogse jaren waarin veel klein werd gehouden en in het duister bleef, waarbij het lang geduurd heeft voordat men vrij en onverveerd over de vorm en de aard van het verzet in Nederland kon schrijven. Daarvoor moesten wel wat laatjes worden opengetrokken! Die kasten staan op een soort sokkel tegen witte vlakken die zich naadloos in de architectuur van Richard Meijer voegen. De tentoonstelling is samen met Han Jordaan en Astrid Dekkers gemaakt waarbij het archiefonderzoek heel wat mooie verhalen naar boven bracht. Grote en “petites histoires” zoals de burger die in de Passage op een gegeven moment uit papier geknipte W’s uitstrooide op de verjaardag van de toenmalige koningin. Ik moest direct denken aan het uitdelen van krenten op de dam in 1967, wat destijds ook de autoriteiten woest maakte.
Het is voor publiek dat in lokale geschiedenis is geïnteresseerd een kleine maar fijne tentoonstelling en ook de kunstliefhebber vindt hier iets van zijn gading, kortom: de moeite van een wandeling door het centrum waard!

Pim Voorneman legt uit en Astrid Dekkers en Han Jordaan rechts van hem zullen dat ook nog doen

De presentatie van opzij

Een aantal verzetsstrijders in de kast

Je moet er enige moeite voor doen om alles te kunnen zien

Voor in de rij staat een antieke kist waaruit krantjes over de tentoonstelling te krijgen zijn.

aan de achterkant van de wandjes waartegen de kasten waren geplaatst zijn video’s te zien

die de huidige situatie laten zien van de plek waar zich historische gebeurtenissen hebben afgespeeld zoals die in de kast er voor werden getoond.

Een presentatie met veel papier

Een grote foto van een geliquideerde verzetsman

En, terzijde, tijdelijk opzij gezet en totaal niet ter zake doend, een werk van Rien Monshouwer dat ik niet kende. Het gaat weer naar de centrale entreehal