22 september 2013
In Nest opende gisteren de tentoonstelling Narcissistic Tendencies, een tableau waarin het ego centraal staat. In de begeleidende nogal filosofische teksten wordt gesteld dat zelfkennis tot een betere relatie met de buitenwereld leidt. Ik weet niet of zelfonderzoek per sé narcistisch is en het jezelf als materiaal gebruiken om je als kunstenaar te ontwikkelen lijkt me alleen maar voor de hand liggen. Nest heeft het dan ook niet voor niets over tendenzen, de exposities van Nest hebben vaker een dubbele bodem die in ieder geval goed werkt om aandacht te trekken.
Dat exposanten in deze tentoonstelling zichzelf gebruiken in hun werk is duidelijk, het gros is genoegzaam bekend in Den Haag en een deel ook daarbuiten. De intentie van de kunstenaars verschilt echter: Philip Akkerman die zichzelf als onderwerp neemt om in zijn facie de wereld te schilderen waarmee hij zich ook steeds verder weet te bekwamen in de schilderkunst toont zich een totaal andere kunstenaar dan bij Puck Verkade die zich in de video Persona verhoudt tot haar vader. Het begrip persona komt uit het Griekse drama en staat voor de persoonlijkheid die verbeeld wordt door een acteur . In zekere zin is het een masker dat de acteur draagt tijdens het stuk. De vraag komt op in Persona of en zo ja in hoeverre deze kunstenaar een masker op heeft tijdens al haar ontboezemingen die vrijelijk als snoepgoed het publiek in geworpen worden. De associatie met reality shows die voor de hand ligt geeft genoeg aanleiding te denken aan een bewust proces van waaruit deze video’s gemaakt zijn.
Dan zijn er ook een drietal duo’s en die geven een heel ander beeld. Gil en Moti doen aan zelfontkenning door zoveel mogelijk gelijk te zijn en gelijk te leven. In deze tentoonstelling maken ze zich zelfs dienstbaar aan de Noorse grafitti-artiest Tommy die als alcoholist door het leven ging. Zijn werk wordt hier door hen getoond evenals een video over het proces waarmee Gil en Moti zijn leven weer op de rails proberen te brengen. Van narcisme is dus hier al helemaal geen sprake. Een tweede duo vormen de gezusters Raeven die het als tweeling moeilijk hebben met zichzelf , het maatschappelijke vrouwbeeld en met elkaar. Hun onderlinge strijd in de video Love Knows Many Faces is een onthutsend beeld van onderlinge afhankelijkheid en pogingen tot zelfbevestiging. Dan zijn er nog de avonturen van V&B in de kunstwereld die mij door het autobiografische element, hun vele referenties aan de kunstwereld en een gezond gevoel voor relativering altijd erg aanspreken. Het werk Delusions of Grandeur, Selfportrait as Top-talents is eerder in andere vorm op Re: Rotterdam te zien geweest, maar het krijgt hier de volle ruimte om een stelling te poneren in een tafereel dat sterk aan een middeleeuws paneel doet denken.
Het werk van Guido van der Werve blijft voor mij in deze context te veel een verhaal. Dat van Feiko Beckers is goed gepresenteerd. Ik vind het soort monologen als die hij ten gehore brengt wel een vorm van narcisme in de Freudiaanse zin, van iemand die niks beters te doen heeft en in die zin ook wel herkenbaar. Het is dan wel weer intrigerend dat hij het op deze manier naar buiten brengt: misschien is ook deze figuur wel een persona van de kunstenaar. Eigenlijk zou je van deze tentoonstelling kunnen zeggen dat het gaat over hoe de kunstenaars hun beeld in de brede zin des woords gebruiken om iets te beweren, niet iets over zichzelf, maar over wat zij belangrijk vinden. Zij gebruiken zichzelf als zetstuk in een drama en de antagonist bevindt zich dan in the cloud, want het werk in de tentoonstelling gaat naar mijn idee niet echt een dialoog aan met elkaar.

Philip Akkerman hing een fraai setje wereldburgers op