Zaterdag

16 april 2023

Opeens was het een bijzonder drukke zaterdag met een opvallende nadruk op tekenkunst. Zo was ik ’s morgens op het Malieveld om mijn wekelijkse observaties op de wandeling er naar toe te tekenen. De middag begon met de boekpresentatie in Museum Sofiahof van De Madurese Vriend, een nieuw boek van Kees Ruys, wat in Museum Sofiahof plaats vond. Uitgeverij In de Knipscheer organiseerde een onderhoudende middag: Kees las voor uit zijn nieuwe boek, Ernst Jansz zong een paar mooie liedjes en tussen de bedrijven door vertelde de auteur over de ervaringen die hij gedurende de afgelopen decennia in Indonesië heeft opgedaan. Ik ben nieuwsgierig geworden naar het boek!

Kees Ruys leest voor uit eigen werk!
Ernst Jansz verzorgt de entr’acte!

In galerie Helder vond een gedurende de hele middag een opening plaatsmet werk op papier van Stephan van den Berg, Sigrid van Woudenstein en Himmelsbach, onder welke naam Domenique Himmelsbach de Vries opereert. De laatste maakt sociaal geëngageerd werk en drukt o.a. met linosneden portretten af van migranten zonder papieren, mensen die geen kans hebben. Onder de naam A Paper Monument for the Paperless verspreidt hij de portretten. Ze verschijnen overal, niet in het minst, omdat hij op zijn site de mogelijkheid geeft om de portretten te downloaden, af te drukken en te verspreiden. Hij vertelde dat hij o.a. bericht kreeg uit Manilla waar heel veel van zijn portretten in de straten hangen.

Himmelsbach
Himmelsbach: portretten uit de serie

Stephan van den Burg maakt totaal ander werk, abstract en enorm tijdsintensief. Hij stelt zich een opdracht en voert die uit. Hij werkt met droedels, collages van eerdere composities en sampled zo zichzelf voor iets nieuws zoals hij het zelf uitlegt. Zo heeft hij allerlei technieken en methoden die hem steeds voor andere opgaven stellen. De resultaten zijn intrigerend, ook al door de lood-achtige glans van grafietstift die soms als achtergrond gebruikt wordt, oordeelt u zelf:

Stephan van den Burg
Stephan van den Burg

Sigrid van Woudenberg heeft ook een arbeidsintensieve tekentechniek. Het resultaat is echter weer heel anders. Het werk was in grijzen, maar steeds meer kleuren verschijnen en waar de tekeningen vol en doorwerkt konden worden lijkt nu door reductie steeds meer ruimte in de tekeningen te komen. Beide methoden vindt ik mooi en het geeft een verbreding van de tekentaal die volgens mij nog tot meer mooie resultaten kan leiden.

Sigrid van Woudenberg
Sigrid van Woudenberg
Himmelsbach in gesprek met de galeriehouders
Twee exposanten en een Haagse kunstenaar

Ook bij Quartair vond de opening van een tekeningententoonstelling plaats: The Automatic Self (and the gifted hand). Een afwisselende tentoonstelling met heel diverse resultaten van begaafde tekenaars. Intussen had ik al veel gezien dus ik zal er verder niet dieper op in gaan. Bij deze een indruk:

Elsa Hartjesveld
Stefanie Scholte
Siem Beets
Jorrit Paaijmans met een tekenmachine
En het publiek kijkt kritisch naar het drukwerk
Rachel Bacon

Ik ging dus tevreden naar huis en na een snelle tortilla hebben we nog een leuke Leidse verjaardag gehad!

Common Ground

25 september 2022

Zaterdag was ik bij de opening van de tentoonstelling Common Ground van Lisanne Hoogerwerf. Ik zag het werk al eerder op internet en dacht aanvankelijk dat het geschilderd was. Op een bepaald moment zag ik dat het geënsceneerde fotografie is en dat maakte me alleen maar nieuwsgieriger. Foto’s uit het atelier tijdens het bouwen van de decors zagen er aansprekend uit en dus toog ik naar Galerie Helder om het werk in het echt te zien. Dat de kunstenaar als schilder is opgeleid verwondert me niet. Ik heb de neiging het werk in een romantische traditie te plaatsen. Veel speelt zich af in het donker waarin lichtjes schijnen. De kleuren doen een feestje vermoeden, alleen zijn er geen mensen te vinden, het leven lijkt verleden tijd. Ook de atmosfeer doet af en toe iets akeligs vermoeden. Het zijn sterke beelden en de titel van de fotoserie, Fragments of Common Ground, kan misschien beter luiden Fragments of What Used to Be Common Ground.

Slump – Kiosk – Resort
Bayou
Radiant Future
Chaims
Broadcasting
Delta

Galerie Helder

Chemistry

12 juni 2022

Gisteren opende bij galerie Helder een bijzonder aardige tentoonstelling onder de naam Chemistry. Er zijn werken te zien van Sigrid van Woudenberg, een tekenaar die ik volg en waar ik veel bewondering voor heb. Op Instagram merkte ik een verandering in haar werk, de min of meer figuratieve elementen daarin verdwenen en het werk werd min of meer abstract. Ik was nieuwsgierig naar hoe het werk fysiek zou ogen en ik was verwonderd dat de formaten die ik meende te zien lang niet zo groot waren als ik dacht. Toen ik haar daar naar vroeg bleek dat ook zij tijdens de Corona pandemie geconfronteerd werd met allerlei vragen. Uiteindelijk is ze maar door gegaan met haar werk en daar kwamen de nieuwe tekeningen uit voort. Die zijn dus niet groot als ander werk van haar, maar heel gelaagd en multi-interpretabel. Zelf dacht ik aan tekstfragmenten en later aan microscoopopnamen. Hoe het ook zei: het zijn prachtige tekeningen die onnadrukkelijk iets van de tijd weergeven waarin wij leven.

Sigrid van Woudenberg: Ensemble
Sigrid van Woudenberg: Lust for Life, met een heel mooie contrastwerking tussen grafiet en siberisch krijt
Sigrid van Woudenberg: ensemble
Shooter
Sigrid van Woudenberg: Skyrocket

Dan Sanne Terweij: zij maakt panelen met op allerlei wijzen bewerkte metalen plaatjes, kleuronderzoek dat tot atmosferische beelden leidt. Een vreemde ervaring om zo’n hard en onbuigzaam materiaal tot een atmosferisch beeld te interpreteren, maar Terweij slaagt er mooi in om dat beeld haar werk tot uiting te laten komen. Zoals over het strand of het wad soms een metalen glans kan schijnen kan metaal zo ook een mate van transparantie uitdrukken.

Sanne Terweij: Morning Haze
Sanne Terweij: Spring

Als derde kunstenaar toont David Engel zijn werk. Het lijkt me een fundamenteel onderzoek naar het schilderij: wat behelst dat, waarmee maak je dat en wat is het dan: plat, kan het ook 3D zijn, een reliëf of een sculptuur? De kunstenaar gebruikt diverse materialen en technieken en gebruikt die ook niet alleen op de conventionele manier. De hier getoonde werken zijn rafelig en transparant, materieel en urbaan. Het is een prettige verrassing een kunstenaar op zo’n speelse manier met de schilderkunst aan de slag te zien.

David Engel: Daydream II

Galerie Helder

Time is of essence

3 april 2022

Tijd is belangrijk in het werk van Zaida Oenema. Het is de tijd die nodig is om haar werk te maken, maar die ook oplost in de handeling en de zoektocht naar een perfect resultaat. Het bovenstaande gedicht van fotograaf Edward Weston waardoor de kunstenaar zich laat inspireren geeft aan dat zij met dat werk de tijd ook wil oplossen in het heden voor degenen die het werk zien. Dat klinkt erg naar het hedendaagse verlangen naar mindfulness en dat heeft gezien de bijna meditatieve manier van werken die nodig is om deze kunstwerken te maken ook wel raakvlakken met het werk. Maar de esthetische ervaring van een kunstwerk en het gevoel dat het los kan is maken is veel meer. De werken in de tentoonstelling van Zaida Oenema die gisteren bij galerie Helder in Den Haag is geopend zijn prachtig om te zien mede door een bewust materiaalgebruik. Ze zijn met een enorme beheersing gemaakt met de soldeerbout (die door het papier brandt) of met een scalpel. De keuzes die gemaakt zijn voor de ondergrond, het papier, zijn gemaakt met het oogmerk de behaalde effecten te bereiken. Dat naast de strakke minimalistische werken ook een relatief lyrisch werk als Rainbow toegevoegd is vormt een mooi contrapunt waardoor de tentoonstelling een sterk geheel vormt dat een bezoek zeker rechtvaardigt.

Broken Suns – 1920
Broken Suns (detail)
Sof Ground, hard Edge (Blue) – 2022
Rainbow – 2019
Poem #1 – 2021

Galerie Helder

Lees ook een eerder stuk over Zaida Oenema uit What”s Up

Positioning

18 oktober 2020

Gisteren opende bij galerie Helder in Den Haag een mooie tentoonstelling met bijzonder subtiel werk van twee kunstenaars die verrassende overeenkomsten hebben in hun concentratie en aandacht voor detail, materiaal en werkwijzen. Het betreft Zaida Oenema en Stephan van den Burg wiens werken een verrassend mooie combinatie opleveren.
Zaida Oenema toont werken op papier met seriematige handelingen die ze stapelt en uit het platte vlak laat komen. Ze tekent op papier, brand er in, schildert er over en meer. In de regelmatige volgorde op papier ontstaat afwisseling in allerlei kleine details waardoor een levendig oppervlak ontstaat waarnaar je kan blijven kijken. Daarnaast werkt ze ook op basis van natuurlijke regelmaat. Hiervoor geldt hetzelfde: druppels vallen allemaal op de zelfde manier, maar het resultaat op een oppervlak verschilt en een serie van die druppels toont een heel mooi geheel zoals Oenema elders laat zien. Bij Helder toont ze ook regen, druipend van het het raam aflopend.
Het zijn deze werken die mooie samen gaan met de tekeningen van Stephan van den Burg. Ook hij heeft veel herhalende patronen getekend, zoals de tekeningen met “elastiekjes” die hier ook hangen. Ze kosten veel tijd om te maken, alles wordt met het kleurpotlood getekend. De laatste tijd werkt van den Burg veel met fragmenten die hij in abstracte beelden samen voegt tot intrigerende tekeningen. Hij toont hier een serie in grijzen en een monochroom die al erg geslaagd zijn, maar twee nieuwe fel gekleurde werken zijn prachtig gelukt. Het is arbeidsintensief werk, waarbij veel mis kan gaan, maar het resultaat is fantastisch! Hij gebruikt dure vrij zachte kleurechte potloden en de kwaliteit daarvan is van de tekening af te scheppen, als je zou vragen of het een affiche naar computerontwerp is geloof ik het ook. Het geeft ook aan dat de kunstenaar met overgave, opperste concentratie, maar met hoog materiaalgebruik te werk gaat.

Zaida Oenema

En detail, betekend, beschilderd, gebrand…

Zaida Oenema, regen

Zaida Oenema

Stephan van den Burg, top werk!

Stephan van den Burg

Zaida Oenema, regen

Stephan van den Burg

Stephan van den Burg, detail

Zaida Oenema in grijzen

Links Zaida Oenema, rechts Stephan van den Burg

Helder

In & Out

9 juli 2020

Galerie Helder bezocht ik ook het afgelopen weekeinde en daar waren de galeriehouders gewoon blij dat ze weer open konden. Om dat te vieren laten ze in een laatste tentoonstelling van het seizoen een groepstentoonstelling zien van kunstenaars van de galerie en van nieuwe kunstenaars die ze willen brengen. Daarbij wisselen werken in de tentoonstelling  met enige regelmaat zodat het fijn is om af en toe eens langs te gaan. Bij deze wat hoogtepunten die ik zag:

Cecilia Vissers

Zaïda Oenema: Burning

Hans van der Ham met een nieuwsgierig makend werkje

Mooi werk van Inez Smit

Nieuwe structuren van Stefan van den Burg

En bij de deur een prachtig werkje van Mareena Seeling

Galerie Helder

Labyrinth

22 december 2019

Gisteren was ik op de laatste dag van de mooie tentoonstelling die Ton Kraayeveld in galerie Helder had de afgelopen weken. Dit keer vielen me in het bijzonder zijn schetsen uit China op: met vrij materiaalgebruik weet hij erg fraaie werken op papier te krijgen. Ik neem aan dat het werk is van de residency die hij in China genoot. Wonderlijk dat uit dit werk de beheerste en overdachte werken voortkomen die ik al tijden bewonder!

Thinking Hands – 2019
Another Utopia – 2019
Vlnr: Labyrinth en Seeking Tao – 2019
Chinese Landscape – 2019
Vincent in China – 2019
Chinese Lobby – 2019

Galerie Helder

Een nieuwe lente, een nieuw beeld

9 juli 2019

Tijdens een pop-up expositie ter gelegenheid van The Hague Contemporary nodigde galerie Helder Jan van der Pol uit een expositie samen te stellen met werk van oud-leerlingen van de KABK. De leerlingen, Channa Boon, Arianne Olthaar, Eva Klee en Rob Knijn, hebben inmiddels een hele carrière doorlopen. De schilder Jan van der Pol koos kunstenaars die met andere disciplines bezig zijn en dat levert een afwisselende tentoonstelling op. Tijdens de finissage afgelopen zondag gingen ze tijdens een artist-talk verder op hun werk in.

Rob Knijn

Eva Klee

Eva Klee (detail)

Channa Boon

Arianne Olthaar- interieur

Channa Boon – video

Galerie Helder