Op de Haagse Hogeschool

16 februari 2023

Vandaag werd een kunstopdracht gepresenteerd die is gemaakt voor de Haagse Hogeschool. Na een uitgebreid voortraject is uiteindelijk Bram de Jonghe gevraagd zijn voorstel uit te voeren. Dat voortraject werd geïnspireerd door het idee van de Hogeschool dat de studentengemeenschap bij de kunstverzameling betrokken moet zijn. Johan Nieuwenhuize en Jennefer Verbeek initieerden een participatieproject onder de naam JUST A FEW SECONDS. Ongeveer duizend studenten deden daaraan mee. In drie fasen werden zij gevraagd om hun ideeën over zichzelf en hun toekomst op verschillende manieren weer te geven en met de resultaten werd de tentoonstelling You and the Future ingericht. Vervolgens werden een aantal kunstenaars uit verschillende netwerken uitgenodigd deze tentoonstelling te bekijken en naar aanleiding daarvan op twee A4 vellen een voorstel te doen voor het kunstproject. Bram de Jonghe voelde zich begaan met de studentenpopulatie en de maatschappelijke en sociale problematiek die zij de laatste jaren in verschillende opzichten mee maakten. Hij formuleerde hierop een absurdistisch en poëtisch antwoord:

“De beide werken hebben iets gemeenschappelijk: een symbolische functie om het kwaad af te wenden.”
– Bram De Jonghe

Hij werd met grote meerderheid door de studenten gekozen uit de laatste drie kanshebbers. Wat hij gedaan heeft is het verwerken van honderd mosselschelpen in de architectuur van het gebouw. Onder de naam Mussel Works bevestigde hij honderd mosselschelpen in de betonnen muren van de Hogeschool. Die schelpen zitten er heel natuurlijk in, alsof ze deel uitmaakten van het zand waarmee het beton gemaakt is. Zij lijken koude vlammetjes die in de harde betonnen vlakken oplichten. Daarnaast heeft hij op verschillende plaatsen in totaal tien paraplu’s op de wanden aangebracht onder de naam Verzegelde Regen. Je kan op deze twee kunstwerken allerlei interpretaties loslaten waarvan het evidente Belgicisme een van van de elementen is die in het oog springt. Maar er is meer en als je aan de Noordzeekust bent opgegroeid moet je wel geraakt worden door deze uit water uit de lucht en water uit de zee geboren beelden. Bij deze een indruk van de presentatie:

Links Bram de Jonghe en rechts Johan Nieuwenhuize
Na de presentatie vond een rondleiding plaats langs plekken waar de elementen waren aangebracht
Zoals hier bij een passend icoon
of bij een trap
Verzegelde regen
Voor de centrale hal
om de hoek bij de liften
In de arduin stenen trappen is het heel fraai
Johan Nieuwenhuize liet een boek zien over JUST A FEW SECONDS met foto’s van studenten
en door hen opgeschreven toekomstvisies
Hier nog twee studenten

Haagse Hogeschool

Back to Normal

4 juli 2022

Dit weekeinde vond ook in het kader van de vijfde editie van het The Hague Contemporary Art Weekend de manifestatie Back to Nature plaats. The Naked, een Haags initiatief dat poogt het veelvoud aan onafhankelijke kunstenaarsinitiatieven en platforms wereldwijd in kaart te brengen heeft een site gepubliceerd, Alternative Art Guide , waarop een overzicht te vinden is van wat over de hele wereld plaats vindt. Deze Alternative Art Guide organiseert nu samen met ARNE, het Artist Run Network Europe, deze manifestatie Back to Normal. Vier Haagse kunstenaarsinitiatieven presenteren zich van 1 t/m 24 juli met ieder een ander Europees initiatief als partner. Kunstenaars uitgenodigd door de initiatieven laten hun werk zien. Tijdens dit weekend interviewde Angela Bartholomew in Billytown Sasha Dees over het boek dat zij recent publiceerde over kunstenaars en kunstenaarsinitiatieven in het Caraïbisch gebied. Daarna vond een performance plaats en een bijeenkomst met ronde tafelgesprekken over de noodzaak van zelfreflectie voor kunstenaars initiatieven en kunstenaars. Bij deze een kort verslag van een en ander, beginnend bij Billytown.

Billytown werkt samen met Sandwich Gallery in Roemenië en met C5CNM in Beijing in China. Kunstenaars uit deze platforms werden in een gemodificeerde bestaande show ingepast onder de naam The Connection. Het interview met Sasha Dees werd gehouden in de open vide van de Helena. Naar aanleiding van haar boek Entangled Species. Conversations on Contemporary Art in the Caribbean wordt een beeld geschetst van de ontwikkelingen in de kunstwereld op de eilanden van de Caraïben. Hieruit rijst het beeld van een levenskrachtige beeldende kunstgemeenschap die eerder met houtje-touwtje organisatie en met behulp van collega’s en familie zonder veel financiële ondersteuning overleefde. Door de nieuwe digitale mogelijkheden en globalisering ontstaan langzaam meer contacten en initiatieven, waardoor de mogelijkheden voor kunstenaars van die eilanden langzaam wat uitgebreid worden.

Bram de Jonghe: The Glass Was Half full – 2022
Henk Visch: A Trade War – 2002
Links Bernice Nauta, rechts Jin Ningning: Strawberry stawberry 24 -2021
Christian Raduta: Rescue team I – 2022
Jin Ningning: Strawberry stawberry #26 & # 43
Bernice Nauta: If it is true that I am someone, I want to be Uma Thurman – 2020
Bernice Nauta
Bram de Jonghe: The Familiar Surprise – 2021
Bram de Jonghe: Break on Bone & Break on Mussel – both 2022
Yu ji: Flesh in Stone – 2014
He Wei – # 114 – 2014
Melle de Boer: REality is not what it used to be – 2022
Robbin Heyker: Dian Shù Hèng Pie – 2022
Flag
De moderator: mede initiator van The Naked Rob Knijn
Links Angela Bartholomew, rechts Sasha Dees
idem, na het interview
De publicatie van Sasha Dees

Billytown

Lees ook Bertus Pieters in Villa La Repubblica

Superweakness

20 juni 2021

De weersomstandigheden waren vrijdagavond bar, ik moest denken aan een van de openingen in Atelier als Supermedium tijdens welke code rood was afgekondigd wegens een vliegende storm. Destijds besloot ik alsnog te gaan en ik was niet de enige. Dit keer voelde ik me gedwongen toch maar op zaterdagmiddag naar het Willem Dreespark te gaan om de tentoonstelling te zien die Robbin Heyker had samengesteld in Superweakness (prachtige naam trouwens en tevens beginselverklaring). Het is de derde tentoonstelling sinds vorig jaar die wordt getoond in wat de ruimte van Ton Schuttelaar blijkt te zijn in Locatie Z. Het is een originele “White Cube” waarin de werken serieus, lichtzinnig of geheimzinnig om elkaar heen zwemmen. Heyker heeft een internationaal gezelschap bijeen gebracht uit verschillende generaties met ook duidelijk een Haagse component en dat levert een prettig gevarieerde tentoonstelling op. Een verrassend werk van Henk Visch, het Belgicisme van Bram de Jonghe en de bijdrage van Philip Akkerman zijn wat mij betreft de hoogtepunten in een tentoonstelling die nog tot 2 juli te bezoeken is op donderdag, vrijdag en zaterdag.

Affiche
Ton Schuttelaar
Robbin Heyker
Philip Akkerman: 2019 no, 9
En dat wordt dan zo’n wandje…
Daniele Formica
Bram de Jonghe
En voor de details…
Robbin Heyker: proposal for the Fabiola Project
Bernice Nauta
Myrthe Klück, zeefdruk op aluminium-folie…
Henk Visch
Bram de Jonghe
Wim de Pauw
een map tekst
Wim de Pauw
Wim de Pauw

Superweakness

The Ballroom

25 oktober 2019

De tentoonstelling als happening is al een vrij oud gegeven dat regelmatig de kop op steekt. De eerste happening überhaupt in deze context werd volgens de overlevering in Black Mountain College gehouden in 1952, met niet de minsten: John Cage, Robert Rauschenberg, Franz Kline, Merce Cunningham, Charles Olsen en David Tudor. Het restaurant van de instelling was tevens theaterzaal en werd met stoelen naar buiten gekeerd in het midden van de zaal voor publiek geschikt gemaakt. Zoals u aan de deelnemers kunt zien zijn de disciplines divers: muziek, voordracht, dans, poëzie en schilderkunst hebben allen tot een opwindende avond bij gedragen die ook niet langer duurde maar een blijvende indruk heeft achter gelaten.
Ik moest aan dit door John Cage geconcipieerde Theatre Piece # 1 denken toen ik zag en hoorde wat in Billytown onder de naam The Ballroom werd georganiseerd en toen ik ook zag hoe de ruimte is ingericht. Een constant veranderende tentoonstelling waar ook activiteiten worden georganiseerd zoals daar bijvoorbeeld zijn een uitleesmiddag. Op deze middag komen mensen bijeen in de ruimte om boeken uit te lezen waar ze aan bezig zijn. Die ruimte is ingericht met tafels met tafelkleden en stoelen die de tentoonstelling danig in de weg zitten, maar als het er vol zit met publiek en activiteiten zal het misschien prima functioneren allemaal. Mijn conclusie is dan dat het geheel misschien op twee gedachten hinkelt: tijd-gebonden evenementen en een meer klassieke tentoonstelling die wellicht als backdrop voor de evenementen kan functioneren. Een langzaam veranderende tentoonstelling zou je ook tijd-gebonden kunnen noemen, maar ik zal voor het einde nog een keer langs moeten gaan om dat te beoordelen. Tijdens een bezoek aan de tentoonstelling, waar overigens erg fijn werk hangt, vond ik de inrichting toch wel storend. Ik weet ook niet of werk met het oog op activiteiten is gemaakt, ik heb niet de indruk en gezien de gesuggereerde aard van The Ballroom zou ik dat toch verwacht hebben. Ik zie Iede Reckman bijvoorbeeld wel als een hedendaagse Buckminster Fuller een bruikbaar object te voorschijn toveren om in te lezen.
Maar goed, ik zit schrijvend te denken en het blijft een bijzonder getalenteerd groepje kunstenaars die deel uitmaken van Billytown die goed tot erg goed werk laten zien in deze ballroom. Van dansen komt het echter niet helemaal!

Billytown

Een ongewone wandeling

7 juli 2019

Een verrassende nieuwe tentoonstelling opende gisteren in het GEM: werk van Krijn Giezen samen met dat van veronderstelde hedendaagse geestverwanten. Lily van Ginniken en Jean Wijle, voormalig STROOM-medewerkers ijveren al sinds het overlijden van de kunstenaar in 2011 voor grotere waardering voor de kunstenaar. Juist nu lijkt zijn attitude herkend te worden in design en werken van jonge kunstenaars. Aangezien het beleid van het Gemeentemuseum is om in het GEM levende jonge kunstenaars te tonen wordt Giezen voornamelijk als referentie gepresenteerd, maar natuurlijk is het werk zo sterk en herkenbaar dat het verreweg de boventoon voert. Het is een genoegen om zijn werk op dit podium terug te zien en het is jammer dat het kennelijk nog geen tijd is voor een groot overzicht. De jonge kunstenaars die er naast getoond worden hebben nou niet allemaal zo’n band met het werk van Giezen, alleen in de installatie van Bram de Jonghe en het werk van Semâ Bakirovic vond ik wel parallellen. Ik miste werk van Zeger Reyers waarvan ik zeker vind dat hij hier heel goed bij gepast had, dan zouden we ook meteen weer een Haags kunstenaar in het GEM zien.
In de nieuwe Metropolis M staat een fijn artikel van Domeniek Ruyters n.a.v.de brief die Miek Zwamborn aan Krijn Giezen schreef en die in het literaire tijdschrift nY # 38 is gepubliceerd. De titel van het artikel is “Het werk jongt”,  een kenmerkende uitspraak van Giezen die aangeeft dat ook kunst een natuurlijk proces moet ondergaan. Met de vraagstelling van Zwamborn, die zich aan de Schotse kust heeft terug getrokken, toont zich een grote natuurlijke affiniteit met de persoon van Krijn Giezen. Zij vraagt zich af waar je het oog van de kunstenaar los laat om het leven te leven.
Ik hoop dat deze tentoonstelling en zo’n artikel meer aandacht vragen voor het werk van Krijn Giezen, want hoe fijn het ook is om zijn werk terug te zien en zijn geest weer even te voelen, deze tentoonstelling hinkelt naar mijn idee toch een beetje op meerdere gedachten.

Krijn Giezen: Zonder titel (installatie) – 1965 – 1989

Bram de Jonghe: Voor alles wat beweegt verstrijkt de tijd – 2019 Een droogvis (iets uit de Jonghe’s jeugd in Oostende) wordt continu rond de zaal getrokken langs een kabel die hij heeft aangebracht.

Krijn Giezen: Rookoven – 1975

Semâ Bekirovic: Kalverstraat 2009 (vier mensen doen een poging een afgebakende vrije ruimte te creëren in Amsterdams drukste straat)

Lompe traan – 1975 Hoe Katwijker vissers levertraan maakten van Lompen (kabeljauw-achtige vissen)

Krijn Giezen: Het schoonmaken van sprot – 1976

Paul Geelen: Untitled (love dart) – 2019 Een scherpe pijl die slakken creëren, voorafgaand aan het paren. Vergroot en in brons uitgevoerd.

Semâ Bekirovic: The International Forest – 2014  Bladeren en takken die per post ontvangen zijn of met luchtvervoer mee genomen zijn.

Semâ Bekirovic: The International Forest – 2014

Krijn Giezen: KG 11 – 1967 Dit soort collage-achtige werken ontwikkelde de kunstenaar tijdens zijn studie aan de KABK waar hij lappen en doeken en kledingstukken verzamelde om die aan elkaar te naaien.

Krijn Giezen: Z.T. – 1977 Ontwerpen voor huizen gemaakt van natuurlijke materialen als strobalen en wilgetakken

In de vitrine’s veel plakboeken met materialen en gereedschappen die de kunstenaar tegen kwam.

Krijn Giezen: Zonder titel (installatie, detail) – 1965 – 1989

GEM

 

 

Mrs. Robinson

24 juni 2018

Vorige week werd bij Billytown de laatste tentoonstelling in Laak geopend, een tentoonstelling met kunstenaars die in de ateliers van het pand werkzaam zijn. Volgende maand hoopt het initiatief te verhuizen naar het Helena van Doeveren plantsoen waar inmiddels ook Ruimtevaart al naar toe verhuisd is. Uit de verhalen begrijp ik dat het de intentie is dat de initiatieven gescheiden blijven wat gezien de aard en het verschil in generatie wel te begrijpen valt en misschien zelfs raadzaam is. Dus trotseerde ik gisteren het verkeer in de Vaillantlaan voor de laatste keer om te zien wat de Billytowners nog hebben te laten zien en dat is zoals gewoonlijk de moeite waard. Vooral de schiettent die in The Kitchen wordt getoond als tentoonstelling #16 met werk van Kim David Bots, Melle de Boer, Rachel Bacon, Bram de Jonghe en Marius Lut was door het concept erg aansprekend en deed me van harte participeren. Het is de bedoeling dat tegen betaling van € 5,- drie kogels met een luchtbuks richting tentoongestelde werken worden geschoten en wat je raakt krijg je mee. Ik ging tevreden met een werkje van Marius Lut naar huis.
Hieronder een indruk van de tentoonstelling Mrs. Robinson die in de gymzaal is ingericht. Het geheel is nog tot 8 juli te bezoeken op donderdag- vrijdag- en zaterdagmiddag.

Marieke van ’t Zet: Z.T. – 2017

Maarten Boekweit: A journey through the beard of Robbin Heyker – 2018

Suzie van Stavren: Z.T. – 2018

Iede Reckman: Polyminoes – 2016

Bernice Nauta/Suzie van Staveren Het krantje “Schelm” is van Nauta die er verzamelde en toegestuurde parafernalia in verzamelt.

En ook de fluit zag ik eerder van haar.

Afra Eisma: Cosmic Octave – 2018

Bernice Nauta: Z.T. – 2018

Nishiko: Repairing Earthquake Project – ongoïng

Sepus Noordmans: Flags designed for the exhibitions in Billytown at the location on the Cappadosestraat 2017-2018

Bernice Nauta: Nariz, Nariz – 2018

Links: Robin HeykerZ.T. – 2018, rechts: Maja Klaassens: Lemon – 2018

Marieke van ’t Zet: Z.T. – 2018

Op de tweede etage The Kitchen met een schietgalerij

met ver weg de prijzen die geraakt moeten worden, de mijne is al weg hier overigens!

Billytown

.

Dehnung

11 mei 2018

Bij Billytown speelde zich vandaag de finissage af van een mooie tastende tentoonstelling van Bram de Jonghe. In de gymzaal heeft hij een totaalinstallatie gemaakt met video projecties en wat accenten in 3D. De ramen zijn mooi bedekt met een soort metalen luxaflex waardoor het licht nog maar heel spaarzaam en diffuus aanwezig is. Bij binnenkomst loop je direct tegen een groot scherm aan, krimpplastic op een stalen raam: De Jonghe’s stijlkenmerk inmiddels. Er worden twee beelden op geprojecteerd: grote zeegezichten met incidenteel vogels die langs zeilen, voornamelijk in stemmig grijs. Die worden afgewisseld met beelden van voeten die door strandzand lopen, aangespoelde  veren en schelpen etc. Ook beelden uit het atelier worden erdoor gesneden. Linksonder wordt een tekst mee geprojecteerd met indrukken van strandwandelingen in wat me Oostende lijkt en associaties die de wandelaar daarbij heeft. Prominent wordt daarbij een naderende onweersbui beschreven die ook weer voorbij gaat. Hij (ik neem aan dat het de kunstenaar is die spreekt) verbindt daar ook ideeën over tijd, massa, licht aan. Een aansprekende mijmering die ik als kustbewoner maar al te zeer herken. Rechtsonder wordt een boom geprojecteerd in fel groen die nog feller beweegt en oplicht onder een losbarstende donderbui.
Achter deze projectie staat loodrecht een verticaal projectievlak waarop een boor in de grond verdwijnt en weer beelden uit het atelier zoals stromend asfalt waarmee de kunstenaar sculpturen maakte en vliegende meeuwen. Het geluid van deze video wisselt af of vermengt zich met dat van de eerdere projectie. De beelden vormen soms een contrast en soms een aanvulling of een commentaar op de beelden op het eerste scherm. Als geheel interpreteer ik het als een prachtige illustratie van het creatief proces bij de Jonghe waarbij de geest krimpt en rekt in een permanente deining zoals de titel van de tentoonstelling suggereert.

Beeld van de eerste projectie

Idem, nu uit het atelier

De boor in de tweede projectie (die overigens ook prominent aanwezig was in de Jonghe’s solo in 1646)

Een klein sculptuur in het halfduister

Overzicht in de zaal vanachter de eerste projectie

en een beeld van beide projecties die elkaar becommentarieerden of aanvulden.

 

In The Kitchen exposeren tegelijkertijd Jip Piet Hilhorst en Alexandra Martens Serrano. in een soort totaalinstallatie in de projectruimte van Billytown. In een begeleidende tekst wordt gewag gemaakt van “The Broad Stripe Phenomenon”: een cinematografisch verschijnsel waarin strepen op de weg snel langs schieten in een perspectief naar de einder (vgl. David lynch’s Lost Highway). Het zou gaan om het vergeten van geheugen en verleden om vrijheid te verwerven in het heden, een bijna onmogelijk opgave. Ik kan ook niet echt herkennen in hoeverre die ideeën in het werk van de kunstenaars terug te vinden zijn. In een nogal grafisch geheel zijn allerlei artefacten geplaatst en vooral het werk van Martens spreekt me daarin het meest aan, waarschijnlijk, omdat het het minst gestileerde werk is in het geheel. Bij deze een indruk:

Jip Piet Hilhorst

Idem

Alexandra Martens Serrano

Jip Piet Hilhorst

Alexandra Martens Serrano

Alexandra Martens Serrano

Alexandra Martens Serrano

En op de terugweg kwam ik ook nog fraai werk van Bram de Jonghe tegen

Billytown

En dat ook

29 juni 2017

Vandaag was er een thema-avond in 1646 naar aanleiding van de tentoonstelling “en dat ook nog” van Bram de Jonghe. Ik had geen gelegenheid die avond te bezoeken helaas, maar bij deze een bescheiden indruk van de tentoonstelling.
De Jonghe heeft zich daarin met verschillende dingen bezig gehouden, met ruimte, met tijd, met de tentoonstelling als gegeven en het narratief dat daarin getoond wordt. Eigenlijk, zo beweert hij in het bij de expositie geleverde interview, is een ruimte waarin werk moet worden geïnstalleerd voor hem een storend element. Ze moet worden gemodificeerd om zijn werk in de juiste context te kunnen plaatsen. Dat heeft de Jonghe met verve gedaan in 1646. Langs de lange in twee ruimtes doorlopende wand heeft hij de hoek tussen vloer en wand afgerond met metalen profielen waarover krimpplastic is gespannen. Daarnaast heeft hij met dezelfde materialen in de voorruimte een wand voor de trap naar boven geplaatst die als achtergrond voor een groot werk dient. Zo wordt vanzelf de ruimte deel van het werk zoals de kunstenaar het graag ziet. Op een deze manier wordt de ruimte getekend door zijn materialen, zoals ook de langs het plafond lopende kabel met een brandende kaars in de achterruimte de ruimte tekent met de roet die er af komt en met het licht dat op verschillende delen van het plafond valt naarmate de kaars vordert. In die rond zwevende kaars zit ook een element van tijd, langzaam draait de kabel verder, net niet hard genoeg om de vlam te laten doven.
De geïnstalleerde werken zijn van verschillende aard: “Onvoltooid verteerde tijd” zijn werken op basis van teer die aan de wand zijn gemonteerd. Ook hier is de tijd een element, teer vloeit namelijk langzaam uit . En dat langzaam betekent in tientallen jaren. De amorfe klonten die op metalen dragers op de wand zijn gemonteerd zien er op zich al interessant uit, maar het idee dat het zich verandert in de loop van de tijd geeft een andere lading aan het begrip uniciteit.
De metalen buizen die de kunstenaar voor de dragers heeft gebruikt zijn ook constructiemateriaal voor de beelden die door dat gebruikte materiaal modernistisch ogen, maar  door andere elementen toch een anekdotische lading krijgen. Dat zijn beeldende elementen, maar ook de functionaliteit van het werk, zoals de machine die tegen een veertje aan blaast: een en al praktische delen die tot het blazen leiden dat door het hoedje er boven toch een bepaalde joie de vivre uitstraalt. Dat er ook nog een paar prachtige kleine werkjes te zien zijn waarin die materialen op vergelijkbare wijze tot leven komen geeft aan dat de kunstenaar ondanks een flink doordachte tentoonstelling zijn speelsheid niet verliest!

Een beeld

dat tegen een veer blaast

en onverbloemd haar functionele elementen toont

De samenvoeging van de ruimtes met “De onvoltooid verteerde tijd” er boven

Een van de kleine werkjes

De kaars die langs het plafond loopt en een video van een visser er achter

Een mosselsculptuurtje, zo moet ik toch weer aan René Daniéls denken

En het licht kwam en ging

Een video van een grote boor die heen en weer de grond in gaat

En nog zijn mooi klein beeldje

En voor in de ruimte nog een voor mij wat ongrijpbaar beeld voor de speciaal geconstrueerde wand

Het draait en verbergt een polaroidfoto voor het TL-licht en ervoor hangen wieren met schelpen. Ik heb de associatie met een pers maar kom niet verder.

Bij de etalage hangt nog een enigmatisch werkje dat tot mijn verbeelding spreekt.

1646