9 februari 2023
Categorie archief: Musea
Cragg
Nicole Eisenman en de modernen
5 februari 2023
In het voormalige Gemeentemuseum is alweer een erg goede tentoonstelling te zien: het werk van Nicole Eisenman blijkt afwisselend en lijkt op een natuurlijke manier actueel te zijn. Dat kan je afleiden uit de onderwerpen en ook uit de manier waarop die onderwerpen behandeld worden. Om met het laatste te beginnen: de kunstenaar laat zich door de gehele moderne kunstgeschiedenis inspireren en verwerkt haar thema’s op een diversiteit aan stijlen en met allerlei materialen. Soms krijg je de indruk dat ze gewoon maar gebruikt wat voorhanden is. Dat leidt tot schilderijen als van een huilende vrouw dat in dikke plarken op het doek lijkt te zijn gebreid of een strand tafereel in de regen dat opeens in O.I. inkt met pen en penseel op een stuk papier is gemaakt. Die variëteit aan stijlen in de voorbereiding leidt vervolgens tot grote doeken die zeker klassieker ogen, maar op zelfverzekerde efficiënte wijze hetzelfde wereldbeeld weergeven. Dat wereldbeeld wordt bepaald doordat zij zich als non-binair identificeren. Zij wil dat met zij/hen aan hen gerefereerd wordt. De onderwerpen in het verlengde daarvan zijn niet zozeer heel politiek als wel geëngageerd en ook hier en daar zelfs humoristisch, zoals de vrouw op het strand die zichzelf bevredigt en in de stijl van Picasso is geschilderd.
De tentoonstelling is niet chronologisch samengesteld maar in blokken met verschillende thema’s als Baders, Kussen, Diepe droefenis of Queer leven en sociale conflicten onderverdeeld wat mijns inziens goed werkt. Het legt meer nadruk op de persoonlijkheid van waaruit het werk ontstaat en op de thema’s waarmee zij bezig is dan op de klassieke manier om een tentoonstelling te maken door een formele ontwikkeling te tonen. Ik vind het fijn dat tussen het werk van Eisenman voorbeelden van inspirerende modernisten zijn gehangen, het geeft achtergrond en zo zie je soms verrassende werken die je lang niet altijd te zien krijgt. Kortom: als u nog de gelegenheid hebt zou ik deze week zeker nog even gaan kijken, volgende week is het te laat!
The Haifa Museum of Art
13 januari 2023
Deze week gepubliceerd op Jegens & Tevens:
Modern Love
15 december 2022
Museum
Dropping Out of the Picture
Madrid part 2
22 februari 2022
Deze dag was ik in het Prado en weer was ik onder de indruk van de Spaanse schilderkunst. Francisco de Goya is al sinds de academie een van mijn favoriete kunstenaars. Zijn tekeningen en etsen vond ik door hun directheid en de in de titels aanwezige droge commentaren een verademing. Het werk overtuigde me van het belang van de directe waarneming of ervaring als basis voor een kunstwerk. Het in de Spaanse cultuur aanwezige surrealisme dat ook in zijn werk te herkennen is en het humanisme waarmee hij portretten schilderde bewonder ik zeer. De zaal met de Pinturas Negras is halfdonker wat de sfeer in de schilderijen versterkt. Het doet je denken aan de omstandigheden waarin ze geschilderd moeten zijn: in het gesloten Quinta del Sordo (huis van de dove), misschien soms wel bij kaarslicht. In deze oorlogstijd komt het werk des te harder binnen.
Zurbaráns lam gods en zijn kale stillevens zijn voor mij ook kernachtige schilderijen waarin de minieme gegevens tot maximale uitdrukking komen. De geroemde stofuitdrukking van monnikspijen die Zurbaran weet te schilderen en die de vergeestelijking van de drager prachtig uitdragen kan het voor mij toch niet winnen van het licht in onderstaand stilleven of de eenzaamheid van het lam daaronder.
Ik stond voor het schilderij Las Meninas van Velàzquez en merkte dat het schilderij dat ik van afbeeldingen en beschrijvingen ken een zuigende ruimte heeft die ik eerder niet ervaarde. Alle weerspiegelingen en de geheimzinnige figuur die zich achterin de ruimte met tegenlicht in een deuropening aftekent vormen een geheimzinnig schaakspel.
Nadat ik in Venetië de Scuola da San Ruocco had bezocht op aanraden van een gewaardeerde collega dacht ik dat Tintoretto de meester was van de compositie. Als je echter het werk van El Greco ziet (die waarschijnlijk door Tintoretto beïnvloed werd) dan doet hij niet voor hem onder. Zijn maniërisme met de verlengde figuren en expressieve kleuren proberen uitdrukking te geven van een innerlijke waarheid en hij was zijn tijd daarmee behoorlijk vooruit.
José de Ribera raakte me met zijn portretten van de lilliputters aan het hof (die van Velàzquez zijn trouwens ook niet mis). Zijn andere portretten zijn ook van een levendigheid die ik erg waardeer. Onderstaand schilderij is van een onwaarschijnlijk dramatisch realisme dat me erg raakte de eerste keer dat ik het zag.
Dan zijn er ook genoeg niet Spaanse kunstwerken te bewonderen. Ik kies deze uit, omdat het de Spaanse kunst en met name Goya heeft geïnspireerd. Titiaan schilderde deze mythische voorstelling van Danaë die de gouden regen ontvangt (dit wil zeggen: die door Jupiter bevrucht wordt) voor de vrome koning Philips II van Spanje. Het is vreemd dat de rechterborst van Danaë niet helemaal is wat ze hoort te zijn.
Munchmuseet
30 oktober 2021
en een verslag over het nieuwe museum met fotos van de spectaculaire architectuur in FAZ
chmkoome's blog 