4 januari 2015
Vandaag was ik in het Fotomuseum en het GEM om de tentoonstellingen daar te zien voordat ze zouden verdwijnen. In het Fotomuseum toont fotograaf Paul Kooijker zijn werk. In de introductietekst wordt de kunstenaar een belangrijk conceptueel fotograaf genoemd, maar hoe zeer ik bepaalde foto’s van hem ook waardeer, ik vind dit overzicht van zijn werk uit de laatste twintig jaar niet mee vallen. De fotograaf laat naakten, sigarenpeuken en dieren zien. De manier waarop hij dat doet is een keuze, de foto’s zijn technisch verre van perfect. Wat de bedoeling is van die keuze wordt echter niet helemaal duidelijk. De naakte vrouwen die hij fotografeert zijn stevig en meestal overbelicht. Daarnaast worden de vrouwen zo gefotografeerd dat ze gedepersonaliseerd zijn: gezichten vallen weg achter haar, zijn afgewend of zijn, omdat de fotograaf een voorkeur heeft voor achterwerken, totaal niet te zien. De foto’s van peuken ogen vaak zo stoffig als de as van een sigaar en de resten worden of solo of in bepaalde configuraties afgebeeld. Je zou hier nog een onderzoek naar formele kanten van fotografie kunnen vermoeden, alhoewel het dan wel erg beperkt blijft. De dierenfoto’s zouden zo uit oude natuurboeken afkomstig kunnen zijn, de tijd is er naar het zich laat aanzien behoorlijk overheen gegaan. Voor dit overzicht heeft Kooijker ongeveer tweehonderd foto’s in bepaalde configuraties tot een totaalinstallatie samen laten gaan. Op wanden die schuin in de ruimte van het fotomuseum zijn geplaatst zijn series naakten en sigaar-foto’s gecombineerd met vissen, vogels, reptielen of neushoorns en rhinocerossen aangebracht als pagina’s van een groot fotoboek. Als ik die “pagina’s” bekijk probeer ik er enigszins een verhaal van te maken, Kooijker is als Brabander op zijn minst katholiek opgevoed neem ik aan en je verwacht als ex-katholiek toch een beetje een anekdotische inhoud. Verder dan wat sneue Freudiaanse interpretaties van de cigaren en de weinig mooie of opwindende naakten kom ik echter niet. De classificering naar aanleiding van de dieren kan je eventueel Darwinistisch interpreteren en de half of tot het einde opgebrande cigaren hebben misschien ook wat met tijdsverloop te maken, maar het werk geeft mij weinig aanleiding nog verder moeite te doen. Ik houd me maar bij het bewonderen van een incidentele geslaagde foto!
chmkoome's blog 