Ton Schuttelaar

30 maart 2013

De Haagse kunstenaar Ton Schuttelaar heeft zich de afgelopen tijd terug getrokken om zich te bezinnen op zijn ontwikkeling als kunstenaar. Hij kreeg de beschikking over het Pompgemaal, een binnenlandse residency plek van het Mondriaan fonds dat in de rand van Den Helder gelegen is: een plaats met een behoorlijke historie. Ik vroeg me af wat een kunstenaar als Schuttelaar, die in zijn werk en zijn leven een groot engagement met de sub-urbane en de culturele wereld laat zien, in godsnaam op een plek moest die ver van de stedelijke culturele wereld gelegen is.
Met deze vraag toog ik dus naar Den Helder waar de presentatie van de resultaten van zijn verblijf van drie maanden in het Pompgemaal wereldkundig zouden worden gemaakt. Het gebouw bleek een industrieel stuk architectuur te zijn waaruit de functionele delen waren weg gehaald, de ruimte die ter beschikking kwam wordt door de bewoners gebruikt als atelier. Voorts is er een woongedeelte dat van alle gemakken is voorzien, zodat het na hard werken goed rusten is.

Bij het benaderen van het gebouw waaide het eerste werk ons al tegemoet: een pagina van de volkskrant was op een ruit geplakt en vormde als het ware een verbinding tussen de binnenwereld van het atelier en de maatschappelijke buitenwereld. Bij het binnentreden van de ruimte bleek Schuttelaar een voor hem kenmerkende presentatie te hebben gemaakt: kaal, gelaagd, gebruik makend van de hele ruimte en bijzonder suggestief. Elementen en titels uit eerder werk waren direct herkenbaar, maar door de plaatsing in de ruimte ten opzichte van elkaar kreeg ik de associatie met het entropisch principe: ze hadden een relatie met elkaar, maar zetten zich ook tegen elkaar af. De kunstenaar zelf vertelde dat hij veel had gelezen en nagedacht en hij heeft besloten verder alleen nog maar met zijn archief te werken. Hij heeft de ambitie de afstand tussen de herkomst van zijn archiefmateriaal en het werk dat er uit voorkomt zo klein mogelijk te maken: de kunst weer deel te laten uitmaken van de wereld in plaats van ze te isoleren in een cultureel verantwoorde omgeving. Hij had de afzondering als weldadig ervaren en ziet het als een uitdaging in Den Haag weer in zijn atelier te werken.

Het gebouw

Invisible God

For Every Engagement

The Age

For Every Engagement, Attitude (achter)

Attitude

Bezoek op de achtergrond, entropie op de voorgrond

Invisible God

Consistency

Titelblad

http://www.tonschuttelaar.com/

en bij: http://trendbeheer.com/2013/03/31/ton-schuttelaar-pompgemaal-den-helder/#more-114364